Pentax Q

De compacte afmetingen van de Pentax Q worden mogelijk gemaakt door de kleine beeldsensor. Kan hij daarmee opboksen tegen andere systeemcamera’s?

Na Olympus, Panasonic, Samsung en Sony komt nu ook Pentax met een compacte systeemcamera: een spiegel- en zoekerloze camera met verwisselbare lenzen. De Pentax Q doet de benaming ‘compact’ alle eer aan: hij is kleiner dan veel compactcamera’s met vaste lens.

De geringe afmetingen komen vooral op rekening van de kleine beeldsensor. De oppervlakte van die sensor bedraagt ongeveer een achtste van de MicroFourThirds-beeldsensor die Olympus en Panasonic gebruiken, en ongeveer een twaalfde van een APS-C-sensor zoals in de Sony NEX, Samsung NX en in de meeste reflexcamera’s. Door de kleinere sensor is ook de lensvatting kleiner, en kunnen ook de lenzen compacter en lichter gemaakt worden.

Speelgoed
De Pentax Q heeft dus een gloednieuwe lensvatting, de Pentax Q-koppeling. Bij de introductie van de Q zijn er vijf objectieven die hierop passen. De camera wordt gebundeld met een lichtsterke 8,5mm prime-lens; de vaste brandpunstafstand hiervan komt overeen met 47mm in kleinbeeldformaat, en zit dus aardig dicht bij de 50mm die vroeger als standaardlens voor kleinbeeldcamera’s gold. Deze standaardlens is behoorlijk lichtsterk (maximaal diafragma f/1.9), wat betekent dat je bij minder licht minder snel de gevoeligheid moet verhogen en met een beperkte scherptediepte kan werken. Voor onze test was alleen deze lens beschikbaar.

Weldra volgt een midrange zoomlens, met equivalente brandpuntsafstand van 28 tot 83mm in kleinbeeld. De drie overige lenzen zijn speciale gevallen. Er komt een fisheyelens (equivalent 17,5mm in kleinbeeld), en twee ‘speelgoedlenzen’ met een vast diafragma en sterke vignettering (35mm f/7.1 en 100mm f/8). De lenzen zijn goedkoop, wat een uitnodiging moet zijn om ermee aan de slag te gaan en het plezier van fotograferen te (her)ontdekken.

Bediening
Ondanks de ‘speelgoedlenzen’ is de Pentax Q zeker geen stuk speelgoed. Qua bediening en menu’s is hij perfect vergelijkbaar met de reflexcamera’s van Pentax, zoals de K-x (getest in Shoot 13). Het voornaamste verschil lijkt wel dat de knopjes wat kleiner geworden zijn om op de ranke Q te passen. Fotograferen kan in JPEG-formaat of RAW; Pentax gebruikt hiervoor het universele DNG-formaat in plaats van een eigen formaat, zodat de RAW-bestanden meteen herkend worden door alle software die DNG ondersteunt.

Naast de normale opnamestanden (Automatisch, Programma, Sluitertijd- en Diafragmavoorkeuze, Manueel) zijn er twintig scènepresets die de beginnende fotograaf kan gebruiken om scènes zoals portretten, spelende kinderen of kaarslicht vast te leggen. Opmerkelijk is de BC (Blur Control) opnamestand. Hierbij maakt de Q meerdere opnames vlak na elkaar met het diafragma wijd open. Deze worden vervolgens samengevoegd tot één foto met geringe scherptediepte. De BC-opnamestand omzeilt daarmee een beperking van de kleine beeldsensor. Hoe kleiner de sensor, hoe groter immers de scherptediepte bij identiek diafragma.

Net als de Pentax bevat ook de Q een ingebouwde HDR-functie. Deze combineert drie opnames met verschillende belichting tot één foto met een ruimer dynamisch bereik.

Kleurenpracht
Verder biedt de Pentax Q ook heel wat mogelijkheden om de opname naar je hand te zetten. Met beeldstijlen (‘Aangepaste opname’ in Pentax-jargon) wijzig je de kleur en het contrast van de foto. Je kan kiezen uit Helder, Natuurlijk, Portret, Landschap, Levendig, Schitterende kleur, Gedempt, Bleach Bypass, Diapositief, Monochroom, en Crossprocessing. Daarnaast zijn er digitale filters die de opname meteen al nabewerken. Het zijn Speelgoedcamera, Sterk contrast, Schaduw (donkere achtergrond), Vlak (beeldverhouding wijzigen), HDR-effect, Kleur inverteren, Kleur verwijderen, Aquarel, Posterisatie en Fisheye.

Alsof dat nog niet volstond, kan je ook nog ‘slimme effecten’ laten toepassen. Deze dragen de niet altijd even duidelijke benaming Kleurglans, Vet één kleur, Verouderd effect, Crossprocessing, Warmere kleuren, Tintuitbreiding, Vet Zwart-wit, Aquarel en Fellere kleuren. Je kan ook drie eigen kleurinstellingen opslaan.

Om niet altijd in de menu’s te moeten duiken, kan je je favoriete instellingen koppelen voor Aangepaste Opname, Digitale filters, Slimme effecten of beeldformaat (4:3, 3:2, 19:9 of 1:1) opslaan als een van vier beschikbare presets. Door aan een wieltje voor aan de camera te draaien, schakel je zo bijvoorbeeld het Crossprocessing-effect in, of maak je opnames in vierkant formaat. Helemaal fijn zou zijn als je deze kon combineren, en bijvoorbeeld een preset maken voor zwart-wit opnames met beeldformaat 1:1.

Prestaties
In gebruik is de Pentax Q een fijne camera. Al zullen fotografen met dikke vingers wel sukkelen met de knopjes. De autofocus is snel voor een compactcamera, maar trager dan de jongste generatie compacte systeemcamera’s (zoals de Olympus Pen E-P3). Bovendien werkt de autofocus niet tijdens filmen.

Zodra de gevoeligheid boven 400 ISO gaat, is er in de RAW-bestanden al behoorlijk wat storende kleurruis te zien. Als deze door de camera al omgezet zijn naar JPEG, is de ruis weggewerkt. Dat gaat echter ten koste van de scherpte. Hoger dan ISO 1.600 zouden we met de Pentax Q niet gaan.

De JPEG-opnames zijn contrastrijk en vertonen aansprekende kleuren. De kleurweergave in de overeenkomstige RAW-bestanden is wat vlakker, wat nog speelruimte laat voor nabewerking.

De standaardlens vertoont heel wat tonvervorming. Ook deze wordt door de camera al grotendeels weggewerkt wanneer je in JPEG fotografeert, met duidelijk minder scherpte in de hoeken als gevolg.

Conclusie
Het is moelijk om niet van de Pentax Q te houden. Er is geen andere camera die de naam compacte systeemcamera zo verdient. Toch boet de Q niet in op bedieningsmogelijkheden – de verwarrende hoeveelheid kleurinstellingen is er zelfs wat te veel aan. Op het vlak van beeldkwaliteit en prestaties bij hogere gevoeligheden staat hij op het niveau van de betere compactcamera. Het tere punt is dat hij veel meer kost. De verwisselbare lenzen blijven dan eigenlijk de voornaamste troef tegenover een compactcamera.
 

Specificaties Pentax Q:
Prijs: 729 euro (met 8.5mm f/1.9)
Resolutie: 4.000 x 3.000 pixels
Sensor: CMOS, 6,2 x 4,6 mm
Lensvatting: Pentax Q
Cropfactor: 5,5x
Gevoeligheid: Auto; ISO 125-6.400
Opnamestand: Auto/P/S/A/M; 20 scènes
Lichtmeting: Matrix, centraal, spot
Scherpstelling: 25-punts AF of manueel
Burstmodus: 5 fps
Geheugen: SD Card
Afmetingen: 98 x 57 x 31 mm
Gewicht: 180 gram
Website: www.pentax.be

[extern_gallery urls=”http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/14/118670_1.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/14/118670_2.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/14/118670_3.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/14/118670_4.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/14/118670_5.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/14/118670_6.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/14/118670_7.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/14/118670_8.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/14/118670_9.jpg” caption=”De Pentax Q is de kleinste camera met verwisselbare lenzen die je vandaag kan kopen.||Als je de lens verwijdert, zie je hoe klein de sensor wel is.||Wij testen de Pentax Q met de ’01 Standard Prime’ lens.||De menuknopjes van de Q zijn klein uitgevallen.||De ingebouwde flitser klapt hoog op, wat de kans op ‘rode oogjes’ vermindert.||Door de kleinere sensor is de scherptediepte groter dan het diafragma f/1.9 zou doen verwachten.||Met de beeldstijl Bleach Bypass krijg je vale kleuren en een hoger contrast.||f/1.9, 1/640, ISO 125, 8,5mm||Pentax Q: moeilijk om niet van hem te houden.”]