Shoot ging aan de slag met de Fujifilm X-H2S, de nieuwste APS-C camera van het merk. Is dit de nieuwe "king of the crop"?
Tien jaar geleden introduceerde Fujifilm met de X-Pro1 de eerste telg in een reeks APS-C camera’s met wisselbare objectieven. Vele varianten en fervente gebruikers later geeft de X-H2S het startsein voor een nog krachtiger nieuwe generatie. Verdient dit toestel de titel van ‘king of the crop’?
Specificaties Fujifilm X-H2S
- Adviesprijs: 2.749 euro
- Resolutie: 6240×4160 pixels (26.1Mpx)
- Sensor: BSI stacked CMOS APS-C 23,5×15,6 mm
- Gevoeligheid: ISO80-51200
- Sluitertijd: 15 min – 1/32000 sec
- Lichtmeting: Meervoudig, midden, spot, gewogen
- Scherpstelling: 425-zone fasedetectie
- EVF: 0,5” 5,76 Mpx 60/100 fps
- LCD: 3” 1,62 Mpx 120/240 fps
- Reeksopnamen: tot 15 fps (mechanisch), tot 40 fps (elektronisch)
- Video: 6,2K tot 30P, 4K/DCI tot 120P, FullHD 16:9/17:9 tot 240P, H.265/H.264/ProRes/RAW
- Geheugen: CFexpress Type B, SD/SDHC/SDXC UHS-II
- Afmetingen: 136x93x85 mm
- Gewicht: 660 g (incl. batterij)
- Website: www.fujifilm.eu/benl
Tien jaar is wel niet echt lang, bij de evolutie van de digitale fotografie lijkt het een eeuwigheid. Alsmaar hogere sensordefinities, snellere reeksopnames, krachtiger beeldverwerking, slimmere automatismen … als fotoliefhebber weet je soms niet waar je eerst over te verbazen!
Fujifilm heeft de hele tijd fors ingezet op APS-C camera’s (naast de GFX serie, voor wie véél meer wil) en zegt naar aanleiding van deze verjaardag daarmee nog lange tijd te willen doorgaan. Ook andere cameramerken lijken trouwens opnieuw in dit ‘crop’ sensorformaat te investeren.
Inwendige kracht
Fujifilm positioneert de X-H2S als het vlaggenschip van de X-serie, specifiek gericht op de noden van (semi)professionele actie-, sport- en wildlife fotografen en hybride foto/videogebruikers. Het ontwikkelingsteam haalde dan ook alles uit de kast om die claim eer aan te doen.
De X-H2S is opgebouwd rond een vijfde generatie sensor en beeldprocessor. De X-Trans 5 CMOS HS is een volledig nieuwe stacked variant van de vertrouwde 26,1 Mpx BSI CMOS sensor met Fujifilms eigen X-Trans kleurenmatrix. Door de on-chip uitleeselektronica over te brengen naar een aparte laag onder het pixelveld komt er extra ruimte voor meer parallelle schakelingen, zodat de uitleessnelheid 4 x hoger is dan bij de X-T4. De beeldkwaliteit in de laagste en hoogste gebieden van het gevoeligheidsbereik is nog verbeterd.
De X-Processor 5 heeft een 2x hogere rekensnelheid in vergelijking met het vorige model en kreeg een extra verwerkingseenheid voor beeldstabilisatie, en bovendien een lager stroomverbruik. Een direct aansluitend buffergeheugen met hoge capaciteit maakt lange opnamereeksen mogelijk.
De vernieuwde stille mechanische sluiter, goed voor 500.000 bewegingen, heeft een minimale sluitertijd van 1/8000 sec en kan continureeksen aan tot 15 fps. De synchronisatiesnelheid bij flitsen bedraagt 1/250s. Het 5-assig IBIS systeem werd verder verfijnd en biedt nu tot 7 stops compensatie. Het werkt samen met de optische stabilisatie van de daarmee uitgeruste objectieven.
Het volledig kantelbare 3 inch lcd-aanraakscherm met 1,66 Mpx kan net als bij de X-T4 dichtgevouwen worden voor extra bescherming. De elektronische zoeker kreeg een hogere resolutie (5,76 Mpx) en vergroting (0,8x). Een nieuw optisch systeem met asferische lenzen reduceert parallax en vervorming, is ruimer instelbaar (-5 tot +3 dioptrie) en biedt een grotere oogafstand voor brildragers. Het oculair zelf steekt ook iets verder uit naar achter. De refreshsnelheid van 120 fps laat toe om snel bewegende onderwerpen optimaal te volgen. Bij burst-opnamen met de elektronische sluiter (tot 40 fps) is er helemaal geen zoeker black-out.
De X-H2S kreeg twee sleuven voor geheugenkaarten tot 2TB: één voor een CFexpress Type B en één voor een UHS-II SD. De hogere schrijfsnelheid van CFexpress kaarten is noodzakelijk om de datastroom bij razendsnelle continureeksen en hoogwaardige video-opnamen bij te houden.
Ontwerp
De X-H2S komt in een stevige, prima afgewerkte magnesium behuizing en is enkel in zwarte uitvoering verkrijgbaar. Het inwendige aluminium chassis doet dienst als één grote koelplaat. In totaal 79 afdichtingen zorgen voor een uitstekende stof- en vochtbestendigheid. De camera heeft vrijwel dezelfde afmetingen als de X-T4 (enkel de handgreep rechts is ca. 30% dieper) en weegt nauwelijks 10% extra; daarmee is het toestel ook kleiner en lichter dan zijn X-H1 voorganger. De ruimere handgreep en de duimsteun achter verhogen het comfort met zwaardere en/of langere objectieven. De bevestiging van de draagriem werd herzien om minder te hinderen. Het toestel kan gebruikt worden tussen -10°C en +40°C.
Bediening
Kenners van het merk zullen meteen opmerken (al dan niet tot hun ontgoocheling) dat de traditionele instelschijven voor sluitertijd, gevoeligheid en belichtingscompensatie verdwenen zijn. In de plaats ervan komt linksboven een enkele P-S-A-M-video modusschijf met bijkomend 7 groepen zelf te definiëren gebruikersinstellingen. Het kleine display rechts geeft in werking de voornaamste opnameparameters aan, en in rust hoeveel opslagruimte voor foto’s of video en batterijcapaciteit nog resten. Daarmee sluit de X-H2S aan bij het design van de GFX100S en de GFX50S II, bedoeld om snel te kunnen wisselen tussen foto en film, of tussen verschillende werkomstandigheden. Deze aanpak zal ook meer vertrouwd lijken voor wie eerder al met een ander cameramerk fotografeerde.
Het toestel biedt rondom een ruim aantal functieknoppen, de meeste voorzien van een antislip laagje. De gebruiker kan aan 14 ervan (en aan de 4 richtingen om over het aanraakscherm te vegen) vrij een functie toekennen uit een keuzelijst met 74 mogelijkheden. De toch wel handige M/C/S keuzeschakelaar vooraan links heeft plaatsgemaakt voor één functietoets (waardoor ook de AF/MF keuze opgenomen kan worden in een gebruikersinstelling). De commandoschijven voor en achter rechts verliezen dan weer hun dubbele rol als functieknop.
Achteraan rechts wisselen een aantal veelgebruikte knoppen samen met de scherpstelhendel van plaats t.o.v. eerdere modellen: zo zijn ze makkelijker te vinden en beter te bedienen met het oog aan de camera. Al die aanpassingen dragen bij tot een betere ergonomie, maar moeten wel wennen voor wie eerder met bv. een X-T4 werkte.
De verbeterde ontspanknop kan vederlicht half ingedrukt worden maar heeft een duidelijker overgang naar volledig ingedrukt. Het menusysteem is overgenomen van de X-T4, met aparte instellingen voor foto en video, en met enkele handig aanvullingen zoals een overzichtsscherm in filmmodus.
De X-H2S body biedt plaats aan één NP-W235 batterij, goed voor meer dan 700 shots. Die kan in de camera worden opgeladen via de USB-C aansluiting met de meegeleverde netadapter, een andere USB-bron of een powerbank. Op dezelfde manier kan het toestel ook van stroom worden voorzien tijdens de werking. Een externe dubbele snellader is als optie verkrijgbaar.
Aansluitingen
De 10 Gbps USB-C dient verder voor de uitwisseling van foto- en videobestanden met een computer, voor 4K/30P en 1080/60P webcam- en livestreaming verbindingen (zonder nood aan extra software), of voor afstandsbediening bij tethered fotograferen. 60 Mbps Wi-Fi en Bluetooth v4.2 maken interactie mogelijk met een smartphone (met Fujifilm Camera Remote App) of met een Instax printer. Aan de linkerzijde zitten nog een 3,5mm microfoon- en hoofdtelefoonaansluiting, en een full-size (hoera!) HDMI-connector. Een 2,5mm aansluiting voor een elektrische afstandsbediening is handig aan de rechterzijde geplaatst.
Een optionele VG-XH verticale batterijgrip kan 2 extra NP-W235 batterijen bevatten, goed voor 1850 foto’s die gemaakt kunnen worden zonder batterijwissel. De grip ontdubbelt alle essentiële bedieningsorganen voor het fotograferen in portretstand.
Een tweede optie, de FT-XH File Transmitter Grip, voegt daar nog communicatiemogelijkheden aan toe voor FTP-bestandsoverdracht en tethering via bekabeld ethernet (600 Mbps), 3x snellere Wi-Fi of via een USB-gekoppelde 5G-smartphone. FTP-transmissie is zeer belangrijk bij grote sportevenementen waar nieuwsmedia vrijwel onmiddellijk beeldmateriaal willen ontvangen.
Snel en scherp
De combinatie van een stacked sensor met een krachtige beeldprocessor laat continu- reeksopnames toe tot 15 fps met de mechanische sluiter (MS) en tot 40 fps met de elektronische (MS). In dat laatste geval is er geen zichtbare black-out van het hoog- resolutie zoekerbeeld. Het ruime buffergeheugen en de snelle CFexpress-kaarten maken het mogelijk om meer dan 1000 jpg foto’s na elkaar op te slaan aan 15 fps (MS) of 30 fps (ES), en tot 180 beelden aan 40 fps (ES). Voor gecomprimeerde raw-beelden worden die aantallen resp. 400, 270 en 175. De 4x hogere uitleessnelheid van de beelddata zorgt voor een sterk gereduceerd rolling shutter effect bij foto’s met de elektronische sluiter. Bovendien kan nu ook in ES modus geflitst worden, en wel tot 1/125s.
De automatische scherpstelling met 2,16 miljoen fasedetectiepixels gegroepeerd in 425 zones blijft werkzaam in lichtomstandigheden tot -7 EV. De snellere sensoruitlezing samen met krachtige AF-algoritmes voor de X-Processor 5 stuwen de prestaties ervan naar nieuwe hoogtes.
Bij burst-opnames met de elektronische sluiter wordt de scherpstelling 3 tot 6 keer per gemaakte opname geanalyseerd en bijgesteld; dit is mogelijk door de fasedetectiepixels van de sensor onafhankelijk van de beeldverwerking aan te sturen. De camera beschikt niet alleen over gezicht- en oogherkenning maar kan nu ook dieren en vogels, maar ook voertuigen (auto’s, motorfietsen, fietsen, vliegtuigen, treinen) onderscheiden en volgen. Fujifilm maakt daarbij gebruik van ‘deep learning’ AI technologie voor onderwerpdetectie en van voorspellingsalgoritmes om beter bewegende onderwerpen te kunnen volgen, met name in zone AF en omstandigheden met weinig contrast. Samen met de snelle autofocus maakt dit de camera bijzonder geschikt voor zowel natuur- als sportfotografen.
Uiteraard is de volledige reeks van opties voor beeldverwerking zoals bekend van eerdere X-modellen ook hier aanwezig, inclusief alle 19 bestaande filmsimulaties. De X-H2S ondersteunt bijkomend het HEIF-beeldformaat dat 10-bits beeldkwaliteit levert in bestanden die tot 30% kleiner zijn dan de standaard 8-bit jpg-variant. Ze kunnen zo nodig in de camera omgezet worden naar 10-bit tiff- of 8-bit jpg-versies. Ook 14-bit raw-foto’s kunnen worden omgerekend naar 8-bit jpg- of 8- of 16-bit tiff-versies.
Krachtige video
De X-H2S voorziet in een bijzonder rijke keuze aan videoformaten. Voor 4K clips (16:9 UHD of 17:9 DCI) gaan de opnamesnelheden tot 60P zonder crop t.o.v. de sensorbreedte (tot 120P met 1,29x crop), voor FullHD in 16:9 of 17:9 tot 120P zonder crop (tot 240P met 1,38x crop). Daarnaast zijn 6,2K clips mogelijk tot 30P in het 3:2 ‘open gate’ formaat, waarbij het hele sensoroppervlak wordt gebruikt. Die optie is handig om later tijdens de postproductie de beelduitsnede nog aan te passen, of om met anamorfische objectieven te werken.
De videosequenties kunnen gecodeerd worden volgens H.264 of H.265, telkens met keuze uit ALL Intra of Long GOP compressie. Ze kunnen zowel intern opgenomen worden als extern via de HDMI-uitgang in 4:2:2 10-bit formaat. Raw-opnamen in 6,2K/30P modus kunnen enkel extern worden vastgelegd in 4:2:2 12-bit formaat.
De X-H2S ondersteunt daarenboven het Apple ProRes 4:2:2 videoformaat, met keuze uit vier compressieniveaus (HQ, 422, LT en Proxy). Dit formaat is erg in trek voor professionele videoproducties: de weliswaar grotere bestanden van hoge kwaliteit vereisen minder rekenkracht in postproductie. ProRes clips tot 6,2K/30P worden intern opgenomen in 10-bit vorm (enkel op CFexpress kaarten), of extern via de 12-bit HDMI-uitgang naar een geschikte Atomos of Blackmagic Design recorder (in ProRes RAW c.q. BRAW-formaat).
Een nieuwe F-Log2 tooncurve met een dynamisch bereik van meer dan 14 stops (bij een basisgevoeligheid van ISO 1250) vult de eerdere F-Log en HLG varianten aan.
Ook in videomodus komen de verbeteringen aan het autofocus systeem in actie, met een betere tracking van bewegende onderwerpen en intelligente voorwerpherkenning. Focus- en belichtingsovergangen tijdens het filmen verlopen nu een stuk zachter. De uitleessnelheid van de sensor bedraagt slechts 1/180s, wat leidt tot een aanzienlijke reductie van de rolling shutter vertekeningen. De sluitertijden kunnen in fijne stappen ingesteld worden om interferentie met kunstmatige lichtbronnen te vermijden. De IS Boost en Digital Image Stabilization (DIS, met crop) opties verhogen de stabiliteit bij werken zonder statief.
Fujifilm specifieert voor 4K/60P clips een maximale opnameduur van 240 min bij 25°C (voor zover de resterende batterijlading en de capaciteit van de geheugenkaart dat toelaten); bij 40°C valt die duur terug tot 20 min. Om daaraan te verhelpen is er een optionele FAN-001 koelventilator voorzien, die na het uitklappen van het LCD-scherm achteraan op de camerabehuizing kan worden gemonteerd, en die door de camera gevoed en aangestuurd wordt. Hiermee wordt de opnameduur bij hogere werktemperaturen uitgebreid tot ca. 50 min.
In het najaar komt via een firmware update een Remote Rec-functie beschikbaar, waarmee maximaal vier X-H2S-camera’s voorzien van een FT-XH batterijgrip simultaan kunnen worden bestuurd vanuit een browser op een smartphone, tablet of computer. Dat is ideaal voor kleinere productieteams.
De X-H2S kan 4-kanaals audio opnemen. TASCAM en Fujifilm ontwikkelden samen een adapter om het signaal van twee externe XLR-microfoons toe te voegen aan dat van de ingebouwde microfoons.
In de praktijk
Meteen als je de X-H2S in de hand neemt ben je onder de indruk van de degelijke bouwkwaliteit en de bijzonder goede hanteerbaarheid. Net als bij de X-H1 zorgt de (nu nog diepere) handgreep voor extra comfort bij gebruik van zwaardere objectieven. Als GFX100S-gebruiker ben ik al langer gewend aan de ‘no dials’ interface en heb ik de shortcuts via de C1-C7 instellingen leren waarderen – al hoop ik toch dat enkele van de toekomstige X-camera’s mijn nostalgie zullen blijven voeden …
De beeldkwaliteit met de nieuwe stacked sensor is minstens even goed als die met de vorige X-Trans 4. Het EVF zoekerbeeld is merkbaar helderder en meer gedetailleerd, en zeer comfortabel voor brildragers.
Ook al vormen snellere beeldreeksen en hogere video frame rates de blikvangers op de specificatielijst, de extra performantie van de nieuwe sensor-processor combinatie laat zich ook in andere aspecten discreet maar duidelijk voelen. De automatische scherpstelling heeft een opmerkelijke vooruitgang geboekt, meer dan bij elke eerdere generatiewissel het geval was. De intelligente onderwerpherkenning is een zeer welkome toevoeging. De AF-werking is zowel snediger als trefzekerder, in enkel punt en in zone AF-modus. Dit geldt niet enkel bij gebruik van objectieven van de laatste generatie: ook oudere lenzen met een tragere focusmotor presteren beter. Het geheel doet niet of nauwelijks onder voor de allerbeste systemen van anderen.
De X-H2S is een zeer aantrekkelijk toestel voor het betere videowerk, onder meer door het uitgebreide gamma aan beeldformaten en opnamesnelheden (meestal zonder enige crop), de ProRes en raw coderingsopties, het extreem kneedbare F-Log2 profiel, de vlotte bediening via het aanraakscherm, en niet te vergeten de toekomstige Remote Rec optie. Vergeet trouwens niet dat het APS-C sensorformaat – in fotomiddens al eens meewarig bekeken – in de digitale filmwereld als “Super 35” wordt aangeduid!
Onder mogelijke verbeterpuntjes reken ik de plaatsing van de aansluitingen voor microfoon en koptelefoon, die nu nog het kantelen van het lcd-scherm hinderen. Het zou verder beter zijn als menu’s meer gebruik maken van het aanraakscherm, makkelijker als gezichts- en oogdetectie samen met andere vormen van onderwerpherkenning één geheel zouden vormen, en handiger als rol van de functieknoppen mee bewaard zou worden bij de gebruikersinstellingen. Videografen zouden dan weer in de wolken zijn met de toevoeging van golfvormmonitoring en anamorfische weergavefuncties.
Conclusie: Fujifilm X-H2S
De Fujifilm X-H2S wordt – met recht en reden – in de markt gezet als een krachtig toestel voor actie-, sport- en wildlife fotografie en als een (semi)professionele camera voor gecombineerde foto/video toepassingen. De X-H2S werd trouwens niet toevallig aangekondigd samen met een lichte en compacte XF 150-600mm telelens en een XF 18-120mm power zoom objectief.
Het gebruik van een stacked sensor, een hoog-resolutie zoeker en – niet te vergeten – CFexpress geheugenkaarten, draagt bij tot de hogere kost van het toestel, al valt die best mee in vergelijking met gelijkaardige camera’s van andere leveranciers. De hier beoogde doelgroep heeft bovendien niet altijd behoefte aan een groter sensorformaat, en verkiest misschien een compacter systeem met minder dure objectieven.
Fujifilm stelde bij de aankondiging van de X-H2S meteen een tweede vijfde-generatie camera in het vooruitzicht: een X-H2 model voorzien van een 40Mpx X-Trans CMOS 5 HR sensor, een niet-stacking type. Deze camera is bedoeld voor opnamen met uiterst hoge beeldkwaliteit, en krijgt meer dan waarschijnlijk een identieke behuizing.
In interviews en andere gesprekken liet de fabrikant nog uitschijnen dat enkel de XH-reeks in uitvoeringen met beide sensortypes uitgebracht zou worden. Met andere woorden: voor de andere reeksen binnen de X-familie zou telkens een passende sensorkeuze gemaakt worden. Fujifilm lijkt ook aan te geven dat binnen die andere reeksen nog modellen met de klassieke draaiknoppen mogelijk zijn.
- Lees ook: Dit is de Fujifilm XT-5
Voor wie echt voordeel heeft bij dergelijke uitstekende prestaties en zich niet bediend voelt door andere X-modellen wordt het dus niet eens zo’n moeilijke keuze.
Wil je beter leren fotograferen?
Neem dan een abonnement op Shoot Magazine (6x per jaar).
Shoot is hét fotografiemagazine voor en door enthousiaste fotografen. In Shoot vind je de beste tips en trucs, workshops en cursussen voor geslaagde foto’s, de knapste fotoplekjes in België, de helderste uitleg over fotografietechnieken, tests van nieuwe camera’s, lenzen en meer, plus foto’s van de beste Belgische fotografen.
![Pinterest](https://pinterest.com/pin/create/button/?url=https://www.shoot.be/review/199155/fujifilm-x-h2s-review-startsein-van-een-nieuwe-generatie/&media=https://www.shoot.be/wp-content/uploads/2023/03/X-H2S_fireworks-scaled.jpg&description=Shoot ging aan de slag met de Fujifilm X-H2S, de nieuwste APS-C camera van het merk. Is dit de nieuwe "king of the crop"?){kind=link}