Jan Darthet over zijn fotoboek Stilleven – Brugge 2020

Jan Darthet publiceerde de foto’s die hij tijdens de lockdown maakte van zijn woonplaats Brugge in een exclusief fotoboek. Door het ontbreken van toeristen legde hij de stad als stilleven vast.

Darthet is zelfstandig fotograaf sinds 1990. Hij woont samen met Tine en zijn twee zonen Victor en Morris in Brugge. De jonge Morris geeft hem een vrijgeleide om buiten te komen tijdens de lockdown. “We ‘genieten’ van de sereniteit van de historische binnenstad die geduldig wacht op bezoek”, vertelt hij als hij terugkijkt op hun wandelingen. “Brugge heeft tijdens de lockdown namelijk zeker niet z’n grandeur en z’n charmes verloren.”

De situatie brengt echter ook dubbele gevoelens bij de fotograaf teweeg. “De kleine binnenstad met z’n grote historiek laat me vrij rondlopen. Ik kijk omhoog, ik loop door, ik wacht, ik kijk. Ik maak beelden, uitsneden uit een decor, composities van een stad als stilleven. En ik besef pas na een paar wandelingen dat deze bizarre moeilijke tijd een historische mijlpaal is in mijn leven, in ons leven.”

Brugge wachtend op bezoekers

Het resultaat van zijn omzwervingen door Brugge is een fotografische getuigenis van een stad wachtend op bezoekers. Een stad als stilleven, zoals hij het zelf noemt. En dat stilleven is meer dan slechts een vastlegging van het stadslandschap. “Het tijdstip van de opnames confronteert ons met de impact”, verduidelijkt Jan. Die historische draagwijdte wil Jan niet alleen vastleggen, hij wil ze ook aan de wereld tonen. Het idee voor een fotoboek was geboren. “Meer dan negentig beelden als fotografische getuigenis van een stad wachtend op bezoekers. Ik fotografeerde vanuit mijn wandelend perspectief met één zelfde toestel, één zelfde lens. Steeds opnieuw. Wandelend. Traag. Capteren.”

Voor uniformiteit in de reeks hanteerde Jan veelal dezelfde beeldhoek. Ook rechte lijnen stonden hoog op zijn prioriteitenlijst, omdat die het beeld rustig maken wat ook de inhoud is. “We zijn vaak geconditioneerd door stadsgezichten met standbeelden of torens. We vinden het logisch dat ze altijd volledig in beeld komen, terwijl we dat als wandelaar niet altijd kunnen capteren.”

Jan Darthet ziet ingetogen stad

De unieke en bizarre lockdownsituatie was zeker de aanleiding van de fotografische reeks. Maar het is niet het thema van het fotoboek geworden. “Hoe langer ik wandelde en fotografeerde, hoe meer de stad een decor werd waarin in normale tijden zich allerhande taferelen afspelen. Nu echter is de stad een stilleven geworden waarin het wacht op bezoekers, feesten, leven, …”, vertelt de fotograaf. De sfeer op de foto’s is er één van stilte en ingetogenheid, een zekere tristesse. “Maar zeker ook een gevoel van ‘straks als alles voorbij is … reculer pour mieux sauter’”.

Darthets foto’s tonen de stad in z’n volle glorie – architecturaal, ruimtelijk, met vlakken vol licht en schaduw. Daarbij gebruikt hij geen spectaculaire lenzen, standpunten of andere technische hoogstandjes. Hij wil eerder fotograferen als een stille getuige, ingetogen en met respect. In de beelden kijk je mee met de fotograaf, op ooghoogte, met vaste beeldhoek. “Ik hanteer de fotografie als medium om mijn gedicht vorm te geven”, verduidelijkt hij zijn visie en werkwijze. “De beeldtaal die ik gebruik leunt dichter aan bij poëzie dan bij fotografie.”

Exclusief gedicht

Geheel in het verlengde daarvan ligt de samenwerking met Peter Verhelst. De gevierde dichter schreef exclusief voor het boek van Darthet een gedicht. “Hoewel ik Peter logischer wijze de artistieke vrijheid liet, sluit zijn tekst heel sterk aan bij het dubbele gevoel dat de beelden oproepen. Bevreemdend, soms hard, soms teder en omarmend. Dan weer gesloten als een rolluik of open als een wijds landschap.”

Stilleven – Brugge 2020 van Jan Darthet is tot stand gekomen in een volledig Brugse samenwerking en daarom exclusief verkrijgbaar bij uitgever en boekhandel Raaklijn (www.raaklijn.be) en op www.brugge2020.be. Meer informatie over de fotograaf lees je op zijn website www.fotograafjan.be.