Fotografe Isabel Corthier en journaliste Janine Meijer trokken naar het West-Afrikaanse Senegal om te onderzoeken of de landbouwprojecten van de overheid een alternatief bieden voor de visuele lokroep die vanuit Europa klinkt.
Fotografe Isabel Corthier en journaliste Janine Meijer trokken naar het West-Afrikaanse Senegal om te onderzoeken of de landbouwprojecten van de overheid een alternatief bieden voor de visuele lokroep die vanuit Europa klinkt.
Ook in een land als Senegal laten mensen zich dagelijks overspoelen met beelden. Op sociale media zien ze louter foto’s van succesverhalen. In Europa lijkt roem en rijkdom binnen handbereik. Geen wonder dat deze jongeren – bijna uitsluitend jongens – zich laten verleiden om de gevaarlijke reis naar Europa te ondernemen. Met landbouwprojecten probeert de overheid de jongeren een toekomst in eigen land te geven.
“Voor vertrek namen we contact met verschillende NGO’s, belangenorganisaties en specialisten uit ons eigen netwerk”, vertelt Isabel Corthier. Ze werkt al jaren als fotografe in de humanitaire sector. Janine Meijer specialiseerde zich als journaliste in migratie en maakte meerdere reportages in Afrika. “We spraken niet alleen jongeren in stedelijke gebieden, maar trokken ook diep het binnenland in”, legt Isabel uit. “Deze projecten zijn gefinancierd met Europees en Belgisch ontwikkelingsgeld. Het doel is om de Senegalese jongeren een waardig inkomen te bieden, opdat ze niet uit de dorpen vertrekken en via steden als Dakar naar Europa migreren.”
Afgesneden van de wereld
Senegal wordt niet geteisterd door oorlog of hongersnood. Toch is het leven er allesbehalve eenvoudig. In de rurale gebieden heeft slechts 38 procent van de Senegalezen elektriciteit. Ook op het vlak van infrastructuur is er nog veel werk. Slechts 35 procent van de bevolking heeft een diploma secundair onderwijs.
Terwijl de levensomstandigheden zwaar zijn, groeit de groep Senegalese jongeren. In Senegal is 63 procent van de bevolking jonger dan 25 jaar. Elk jaar stijgt dat percentage. Al deze jongeren proberen met hard werken een beter leven te krijgen dan hun ouders. De landbouw is vaak de enige sector waarin ze nog iets kunnen verdienen. Maar zelfs na een dag keihard werken onder de verschroeiende zon hebben deze jongeren nauwelijks genoeg geld om een maaltijd voor hun gezin op tafel te zetten. Migreren naar Europa is voor velen de enige uitweg.
Mensensmokkelaars
“De verhalen over de levensgevaarlijke tocht door de woestijn in Niger en de mishandelingen die deze jongeren moeten ondergaan in Libië waren ronduit schrijnend”, zegt Janine Meijer. “Toch blijven ze het opnieuw proberen en zien ze Europa als het paradijs. Een duidelijk beeld van hoe hun leven er in Europa gaat uitzien, hebben deze jongeren niet. Ze zijn toch landbouwer of automecanicien. Daar is altijd wel geld mee te verdienen, denken ze.”
Trots en zelfbewust
Het was niet eenvoudig te achterhalen hoe deze jongeren leven en waar ze van dromen. Weinigen spraken goed Frans. Maar allemaal wilden ze graag poseren. “De beelden werden gemaakt met de Fujifilm X-T2 en de lens XF35mmF1.4R, waarbij soms off-camera werd ingeflitst”, vertelt Isabel. “Ik probeerde ook symboliek in de beelden te steken. Sommige jonge mannen heb ik laten poseren met hun bijl op de borst. De armen en het werktuig vormen een kruis. De gevaarlijke tocht naar Europa kost heel wat jongeren het leven. Ook dit is een kruis dat ze dragen. In een andere reeks liet ik ze poseren bij een waterput. Hun reflectie is troebel. Voor mij staat dit symbool voor de onzekere toekomst van deze jongeren.”
“Even ontsnappen uit het dagelijkse leven dat wordt gedomineerd door harde fysieke arbeid deed deze jongeren zichtbaar deugd”, zegt Janine. “Niet zelden vroegen ze na afloop of ze de foto toegestuurd konden krijgen. Om op sociale media mee uit te pakken uiteraard.”
Dit artikel kwam tot stand met steun van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Onderzoeksjournalistiek.
Beelden: Isabel Corthier, tekst: Janine Meijer, met dank aan Broederlijk Delen en Enabel.
www.janinemeijer.be
www.isabelcorthier.com
Dit artikel is eerder verschenen in Shoot 66. In de printuitgave vind je nog veel meer beelden van dit project.
Wil je beter leren fotograferen?
Neem dan een abonnement op Shoot Magazine (6x per jaar).
Shoot is hét fotografiemagazine voor en door enthousiaste fotografen. In Shoot vind je de beste tips en trucs, workshops en cursussen voor geslaagde foto’s, de knapste fotoplekjes in België, de helderste uitleg over fotografietechnieken, tests van nieuwe camera’s, lenzen en meer, plus foto’s van de beste Belgische fotografen.
