De beste fotobewerkingssoftware 2025

Waar 20 jaar geleden Photoshop vrijwel de enige mogelijkheid was om foto’s te bewerken en je een behoorlijke leercurve moest doorspartelen om dat te doen, bestaat er anno 2025 heel wat fotobewerkingssoftware. Shoot vergeleek een aantal klassiekers met een aantal recentere spelers en zag daarbij twee duidelijke trends: de opmars van AI in het algemeen en generatieve AI in het bijzonder én het feit dat steeds meer spelers hun klanten willen overhalen naar abonnementsformules. Alle pakketten uit dit artikel hebben hun sterktes en zwaktes, hun fans en hun tegenstanders. Er is dan ook geen beste keuze, alleen een keuze die meer of minder past bij wat je voor jouw type van fotografie en beeldbewerking nodig hebt.

De beste fotobewerkingssoftware volgens Shoot

1. Adobe Photoshop: de meeste mogelijkheden
2. Adobe Lightroom Classic: de beste all-rounder
3. Affinity Photo: het Photoshop alternatief
4. Capture One: de fotobewerkingssoftware voor professionals
5. Luminar Neo: de meest betaalbare AI-software
6. ON1 Photo Raw: de mix van Photoshop, Lightroom en AI
7. DxO PhotoLab: beeldkwaliteit boven alles
8. GIMP: de gratis fotobewerkingssoftware

Adobe Photoshop: voor uitgebreide fotobewerking

Ongelooflijk maar waar: dit jaar, in 2025, blaast Photoshop 35 kaarsjes uit! Achteraf bekeken was die eerste versie kinderlijk eenvoudig, maar ondertussen is Photoshop uitgegroeid tot een uitermate krachtig pakket met een navenante leercurve. Ondanks de ‘Photo’ in de naam, richt het pakket zich niet alleen tot fotografen, maar ook tot digitale artiesten, grafici en lay-outers en heeft het zelfs beperkte 3D- en videobewerkingsfunctionaliteit aan boord. Die gediversifieerde roeping maakt dat het pakket voor beginners een nogal intimiderende interface heeft, alhoewel Adobe het de gebruiker met interactieve help-widgets en how-to filmpjes die je kan oproepen in de ‘Leren’-afdeling van het Photoshop Home scherm toch makkelijker probeert te maken.

Combinatie met Adobe Camera Raw

Sedert de opkomst van het RAW-formaat en het feit dat we met digitale camera’s veel meer foto’s maken dan in het analoge tijdperk, toen elke klik nog met een dia- of filmkost gepaard ging, is Photoshop zelf al lang niet meer het startpunt van een digitale fotografie-workflow. Die rol is voorbehouden aan een raw converter. Photoshop heeft zijn eigen raw converter: de Adobe Camera Raw plug-in, die je trouwens ook als een filter kan gebruiken in Photoshop zelf! De bewerkingen die je in Camera Raw uitvoert, zijn niet-destructief: ze veranderen de pixels van je foto niet en ze worden bijgehouden als tekstinstructies in een zogenaamd .xmp bestand. Om je groeiende collectie digitale foto’s de baas te kunnen, kan je als Photoshop-gebruiker werken met Adobe Bridge, de bestandsbrowser van Adobe. Die laat je ook toe om snel raw-bewerkingen van één foto toe te passen op één of meerdere andere foto’s. Verder laat Bridge je toe om onder meer sterrennoteringen aan je foto’s toe te kennen.

Voordelen van Photoshop voor fotografen

Voor het ophelderen, verdonkeren, aanpassen van de kleur, het omzetten naar zwart-wit en het manipuleren van het contrast in (delen van) je foto, gebruik je dus gewoon Camera Raw. Photoshop zelf gebruik je als fotograaf vooral voor de volgende toepassingen:

• Uitgebreide retouches die nog verder gaan dan wat in Camera Raw mogelijk is.
• Het combineren van verschillende foto’s tot één nieuw geheel, bijvoorbeeld twee groepsportretten waarbij telkens een andere persoon zijn ogen gesloten heeft tot één eindresultaat waarbij iedereen wakker lijkt. Andere toepassingen zijn het verwijderen van de achtergrond van een portret of het toevoegen van een nieuwe lucht in een landschap.
• Het toevoegen van tekst aan je foto’s, bijvoorbeeld voor de cover van een foto-album.
• Het toevoegen van AI-gegenereerde elementen aan je foto.
• Het creëren van beeldinhoud uit het niets, op basis van tekst-prompts, is waar Photoshop op dit moment het verst staat van alle software die we in dit artikel bespreken.

Lightroom Classic: de beste all-round fotobewerkingssoftware

Lightroom Classic wordt dit jaar 17. Het programma was een van de eerste raw converters en heeft in zijn geschiedenis een indrukwekkende evolutie meegemaakt. De laatste jaren doken volop AI-toepassingen in het programma op, zoals de zeer accurate AI-maskers die het mogelijk maken om razendsnel lokale aanpassingen te doen.

Lightroom vs Photoshop

Lightroom is geen alternatief voor Photoshop zelf. Het is eerder een geavanceerde versie van Bridge en Adobe Camera Raw. Met dat laatste deelt het ook de code, dus alle Lightroom-bewerkingen kunnen ook door Camera Raw gelezen worden en omgekeerd. Het fundamentele verschil met Bridge is dat dat eigenlijk een veredelde bestandsbrowser is terwijl Lightroom werkt met een centrale catalogus die bijhoudt waar je foto’s staan en een systeem van gewone en slimme voorvertoningen. Dankzij die laatste kan je je foto’s bewerken zonder dat de schijf waar de originelen op staan, aangesloten moet zijn. Enkel om ze te exporteren op volle resolutie of om ze af te drukken moet je de schijf aankoppelen. Photoshop gebruik je dan enkel voor die dingen die in Lightroom niet kunnen, zoals het combineren van foto’s.

7 modules voor fotobewerking in Lightroom Classic

Lightroom Classic omvat zeven modules: in de Bibliotheek organiseer je je foto’s en kan je filteren op allerlei criteria. Voor nog meer structuur kan je trefwoorden toekennen. De Lightroom Classic Catalogus is eigenblijk één grote database die bijhoudt waar je foto’s staan. Daarom moet je ook, vooraleer je Lightroom als fotobewerkingssoftware kan gebruiken, deze eerst ‘importeren’. Dat betekent niet meer dan dat je aan Lightroom zegt waar ze staan (ingeval van bestaande foto’s) of waar je ze wil hebben (in het geval van nieuwe foto’s). Verder houdt de Catalogus ook bij welke metadata, zoals trefwoorden, je toegevoegd hebt, en hoe je ze bewerkt hebt. Een voordeel deze database-structuur is dat alles niet-destructief is: je kan altijd nog veranderen. Een tweede voordeel is dat je via Verzamelingen en Slimme verzamelingen foto’s die eigenlijk in verschillende mappen zitten, kan hergroeperen zonder de oorspronkelijke map structuur te verstoren. Eenzelfde foto kan zo in meerdere verzamelingen zitten. Tenslotte maakt de database-structuur het mogelijk om met virtuele kopieën te werken: andere bewerkingen van hetzelfde origineel, zonder dat dat fysiek moet gedupliceerd worden.

Veruit de meest creatieve module is de ontwikkelmodule, waar je je foto’s bewerkt. Door de jaren heen heeft Lightroom zich daarbij steeds meer functies eigen gemaakt, waarvoor je vroeger naar Photoshop moest. Zo heb je zeer uitgebreide globale tools om de helderheid, het contrast en de kleur van je foto’s te bewerken maar waar de grootste vooruitgang werd geboekt zijn de AI-maskers. In Lightroom 13 werd zelfs een Lens Blur gereedschap toegevoegd, dat via AI de achtergrond van je foto kan vervagen om het effect van een grote lensopening te simuleren!

Behalve de Kaartmodule waar je van gps-gegevens voorziene foto’s kan weergeven of deze manueel kan taggen, kent Lightroom nog vier output modules: een – eenvoudige – slideshow module, een module om via Blurb fotoboeken te maken, een webmodule om – alweer eenvoudige – webgalerijtjes te maken en een printmodule.

Lightroom enkel als abonnement

Lightroom Classic is al jaren enkel nog verkrijgbaar als een abonnement in combinatie met Photoshop, het Adobe Photography Plan. Dit jaar ging de prijs voor de eerste keer omhoog en kost de bundel je 24 euro per maand. Gezien de continue verbetering en de investering in AI technologie, lijkt dat een faire prijs.

Affinity Photo: Photoshop-uitdager zonder AI

Affinity Photo 2 van het Britse Serif wordt gepromoot als een betaalbaar Photoshop-alternatief dat je bovendien nog gewoon in huis kan halen door het te kopen in plaats van het te huren via een abonnementsmodel zoals bij Adobe. Affinity Photo biedt inderdaad heel wat mogelijkheden die je ook vindt in Adobe Camera Raw en Photoshop, met één grote uitzondering: het programma bevat (nog?) geen AI-tools, laat staan generatieve AI-gereedschappen waar Photoshop de laatste tijd furore mee maakt. Het is beschikbaar voor Mac en Windows, maar helaas niet in het Nederlands.

Wat zijn Persona’s in Affinity Photo?

Affinity Photo werkt volgens het concept van ‘Persona’s’. Dat zijn gespecialiseerde werkruimtes voor specifieke taken. Elke Persona heeft zijn eigen unieke set tools en functies. Met deze Persona-aanpak wil Serif het probleem van een overweldigende en voor beginners intimiderende interface à la Photoshop aanpakken. In totaal zijn er vijf Persona’s:

De Photo Persona is het centrale hart van Affinity Photo. Hier vervul je fotobewerkingstaken zoals aanpassingen, retouches en compositing, het combineren van verschillende (delen van) foto’s tot één geheel. Daarvoor kan je tools gebruiken zoals lagen, aanpassingslagen, maskers, een kloonstempeltje en andere gereedschappen die je ook van Photoshop kent. Vele hebben zelfs gewoon dezelfde sneltoets! Affinity Photo ondersteunt Adobes .PSD formaat en je kan er ook in werken met een drukgevoelig tekentablet.

De Liquify Persona is Affinity’s antwoord op Photoshop’s Uitvloeien filter en wordt onder meer gebruikt voor het vergroten, verkleinen of anderszins remodelleren van allerlei lichaamsdelen. De Develop Persona is dan weer vergelijkbaar met Adobe Camera Raw, met die grote beperking dat je vergeefs zal zoeken naar zaken zoals AI-ruisonderdrukking, het recent geïntroduceerde Lens Blur (Vage lens) gereedschap of de AI-gebaseerde maskers om automatisch het onderwerp, de lucht, personen of andere objecten in je foto te selecteren.

Met de Tone Mapping Persona kan je HDR-bewerkingen uitvoeren en de Export Persona tenslotte laat je toe je eindresultaat uit te voeren naar het bestandsformaat en de afmetingen van je keuze. Alle bewerkingen die je in de ene Persona aanbrengt, worden naadloos geïntegreerd met het werk dat in andere is gedaan.

Affinity Photo als Photoshop alternatief?

Wie op zoek is naar een Photoshop-alternatief waarvoor je geen abonnement nodig hebt, kan leven met een Engelstalige interface en geen bezwaar heeft tegen de totale afwezigheid van AI-tools, vindt in Affinity Photo wellicht het meest vergelijkbare Photoshop-alternatief. Als je nog nooit met Photoshop gewerkt hebt, is de leercurve misschien iets minder steil omdat de op Persona’s gebaseerde workflow de interface per Persona eenvoudiger houdt. Verstokte Photoshoppers die willen omschakelen enkel en alleen om geen abonnement te betalen, denken best toch nog eens na: zelfs al geef je niets om Photoshop’s generatieve AI, die uit het niets beelden genereert, dan nog geef je alle tijdsbesparende – en toch super-precieze – AI selectiemogelijkheden op. Bovendien zal je toch door de verschillen in workflow wel wat tijd moeten investeren in uitzoeken hoe je bepaalde Photoshop-routines naar Affinity Photo kan vertalen.

Capture One: Lightroom alternatief voor professionals

Capture One werd oorspronkelijk uitgebracht in 2003 en begon als tethering-software die speciaal was ontworpen om Phase One-camera’s te ondersteunen. In de loop van de tijd breidde ontwikkelaar Capture One uit tot een zeer uitgebreide raw converter. Tegenwoordig werkt Capture One met een breed scala aan cameramerken, waaronder Canon, Nikon, Sony en Fujifilm. Sinds de recente lancering van de Panasonic S1RII werd ook dit cameramerk toegevoegd aan de ondersteunde merken. Net omdat het ontwikkeld werd voor veeleisende professionele fotografen, heeft Capture One altijd belang gehecht aan beeldkwaliteit, kleurnauwkeurigheid en workflow-efficiëntie.

Capture One vs Lightroom Classic

Capture One is een combinatie van een niet-destructieve raw-ontwikkelaar en een Digital Asset Manager. Net als in Lightroom Classic kan je raw bestanden importeren, catalogeren, van trefwoorden voorzien, bewerken en exporteren.

Eén van de sterke punten die ook de oorsprong van de software verraden, is de kwaliteit van het tethered fotograferen. Dit laat je toe om je camera rechtstreeks op een computer aan te sluiten, de gemaakte beelden in realtime te bekijken en ze al te bewerken, zodat je feedback krijgt op een grote gekalibreerde monitor in plaats van op de het postzegelschermpje dat de LCD van je camera is. Alhoewel Lightroom Classic ook tethering biedt, is die bij Capture One veel meer ontwikkeld. Zo is er een integratie mogelijk met sommige flitsers van Profoto en bestaat ook de mogelijkheid om klanten of Art Directors de shoot mee te laten volgen op aparte schermen. Sommige van deze gevorderde functies zijn wel enkel beschikbaar in de duurdere abonnementsversies.

Lightroom Classic werkt altijd volgens het catalogus-concept en tenzij je een heel goede reden hebt, organiseer je je foto’s ook best in één catalogus. Capture One laat je de keuze tussen Sessies, die vooral bedoeld zijn voor losstaande projecten of opnames op locatie enerzijds of het werken met een catalogus anderzijds. De catalogus-workflow is eerder geschikt is om grote hoeveelheden beelden te organiseren en te beheren. Bij Sessies worden je foto’s georganiseerd in een op zichzelf staande mappen-structuur. Sessies zijn dus eerder te vergelijken met hoe de combinatie Bridge + Camera Raw werkt.

Een ander sterk punt van Capture One is de aandacht voor kleurgetrouwheid en meer bepaald het corrigeren en bewerken van huidtinten. Dat verklaart ook de populariteit van deze software bij portret- en modefotografen. Tenslotte is de – op zich nogal intimiderende – interface veel aanpasbaarder dan die van Lightroom Classic.

Zwakkere punten van Capture One

Het professionele karakter van Capture One kost je zowel een financiële als een mentale inspanning: de leercurve is steiler dan die van Lightroom Classic en de koopversie van de software kost 349 euro. Op eventuele upgrades krijg je een loyaliteitskorting, maar na 2 jaar vervalt die en betaal je terug de volle pot als je up-to-date wilt blijven. Jaarabonnementen variëren van 18,25 euro per maand tot net geen 50 euro per maand voor de superprofessionele Studio versie. En dan heb je nog geen Photoshop! De integratie met die laatste is – logischerwijze – ook beter uitgebouwd in Lightroom.

Tot voor kort had Capture One ook helemaal geen AI-selecties maar in recente updates werden die gradueel toegevoegd. De allerlaatste update pakte zelfs uit met een AI-gestuurde personenselectie. Lightroom staat nog altijd verder op dit gebied, maar de kloof is wel kleiner geworden.

Luminar Neo: veelzijdig en betaalbaar alternatief

Het van oorsprong Oekraïense Skylum Software maakte vroeger plug-ins voor Lightroom en Photoshop die niet altijd een even lang leven beschoren waren. Recent werd de productlijn vereenvoudigd en biedt Skylum nog twee producten aan: de allrounder Luminar Neo en de specifieke (en pas geïntroduceerde) portret-bewerker Aperty. Beide kunnen zowel als een zelfstandig programma als als een plug-in in Lightroom en Photoshop functioneren.

Mix van Lightroom en Photoshop

Luminar Neo is de opvolger van Luminar AI. Het combineert een aantal basis-kenmerken van Lightroom Classic (zoals het werken met een catalogus wanneer je het als een zelfstandig programma gebruikt) met een aantal basismogelijkheden van Photoshop, zoals het werken met lagen, laagmaskers en overvloeimodi. Het programma heeft in de standalone modus drie afdelingen: Catalogus, Presets en Bewerken. In die eerste vind je de mappen met foto’s terug die je in Neo geïmporteerd hebt en kan je ook met Albums werken (Neo’s versie van Verzamelingen). Neo’s bibliotheek is wel – bewust -veel eenvoudiger gehouden dan die van Lightroom. Zo vind je er geen Slimme verzamelingen en ook zelf trefwoorden toekennen is niet mogelijk. Daartegenover staat de pas geïntroduceerde Smart Search functie, waarbij je via AI kan zoeken op trefwoorden. De resultaten zijn wel nog voor verbetering vatbaar en vervangen duidelijk geen gedegen manuele keywording.

Presets zijn niets anders dan een combinatie van Luminar’s tools uit de afdeling Bewerken en die afdeling is de grote kracht van Neo. Je vindt er meer dan veertig tools, onderverdeeld in categorieën, waarvan meer dan één derde gebruik maakt van AI om complexe taken makkelijker te maken. Zo is Luminar’s tool om luchten te vervangen met AI uitgebreider dan die van Photoshop en ook het AI huidverzachtingsgereedschap verricht wonderen zonder ongeloofwaardig te worden.

Quasi elk gereedschap kan je niet alleen globaal maar ook lokaal toepassen via maskers. Die laatste kunnen zowel zelfgeschilderde penseelmaskers zijn, radiale of lineaire verlopen, een kleur- of luminantiebereik of maskers die op AI gebaseerd zijn. Zo herkent Luminar Neo mensen, gebouwen, voertuigen, wegen en meer.

Aan Photoshop ontleent Luminar Neo een – sterk afgeslankte – laag-functionaliteit: je kan foto’s in lagen boven elkaar zetten en dan via laagmaskers combineren. Ook kan je overlays zoals lens flares toevoegen aan je foto’s. Net zoals de presets wordt Luminar standaard met een aantal exemplaren geleverd en kan je er desgewenst extra bijkopen. Tekstlagen toevoegen zoals in Photoshop is echter niet mogelijk.

Neo heeft ook een aantal op generatieve AI gebaseerde tools zoals een verwijderen gereedschap en een tool om het canvas van je foto’s generatief te vergroten, maar die halen niet de kwaliteit van de vergelijkbare gereedschappen in Photoshop.

Goedkoper alternatief voor Lightroom

Luminar werd oorspronkelijk door Skylum in de markt gezet als een betaalbaar alternatief voor Lightroom (en tot op zekere hoogte Photoshop) voor wie niet mee wou stappen in het abonnementsmodel dat Adobe in 2017 introduceerde. Je kan Luminar namelijk gewoon kopen als een zogenaamde perpetuele licentie die je kan blijven gebruiken. Normaal ligt de prijs rond de 99 euro maar er zijn frequent kortingsacties. ‘Perpetueel’ wil echter niet zeggen dat je ook levenslange upgrades krijgt: daarvoor kan je desgewenst een upgrade pass kopen. Ondertussen biedt Skylum ook een abonnementsformule aan.

ON1 Photo RAW 2025: een goede mix

ON1 Photo RAW 2025 is een uitgebreid fotobewerkingspakket dat een aantal functies van de industrie-standaarden Adobe Lightroom Classic en Photoshop integreert. Op die manier positioneert het zich, net als Luminar Neo, als een mogelijk alternatief voor deze twee vaste waardes. Met Neo heeft het ook gemeen dat het niet alleen als abonnementssoftware verkrijgbaar is, maar ook als een lifetime licentie met een eenmalige betaling. Het pakket is beschikbaar in een Nederlandse versie en kost momenteel zo’n 60 euro.

Een mix van Lightroom, Photoshop en AI

ON1 Photo Raw 2025 werkt, in tegenstelling tot Lightroom en Luminar Neo niet met een centrale catalogus maar met een browser-systeem. Je hoeft dus geen foto’s te importeren, maar daartegenover staat dat het voor het beheer van grote fotobibliotheken minder performant is. Ondanks deze afwezigheid van een centrale catalogus, biedt ON1 Photo RAW wel albums en slimme albums, vergelijkbaar met het verzamelingenconcept van Lightroom. Ook is het mogelijk om te zoeken, te filteren en trefwoorden toe te kennen.

De 2025-versie introduceert Generative Erase en Generative Crop. Het eerste laat toe om ongewenste elementen te verwijderen uit een foto, terwijl het tweede het toelaat om het canvas te vergroten en de AI de ontbrekende beeldinhoud te laten berekenen. Dit kan handig zijn om oorspronkelijk verticale foto’s horizontaal te maken of omgekeerd. Net zoals Luminar Neo vormt ON1 Photo Raw 2025 een soort van hybride mix tussen Lightroom of Bridge enerzijds en Photoshop anderzijds in één enkel pakket. De laagfunctionaliteit is niet zo uitgebreid als Photoshop, maar biedt meer mogelijkheden dan die van Neo.

De SuperSelect AI Brush, vergelijkbaar met Photoshop’s Objectselectiegereedschap, maakt het makkelijk maken van complexe selecties makkelijk. Net zoals Neo heeft ON1 ook portretretouche-tools aan boord, die gebruik maken van AI. Typisch voor ON1 is ook de uitgebreide bibliotheek aan effecten en voorinstellingen, om beginnende gebruikers snel toe te laten complexe looks op hun foto’s toe te passen.

DxO PhotoLab 8: fotolabo voor gevorderden

DxO PhotoLab 8 is een buitenbeentje in de raw-ontwikkelsoftware. Dit van oorsprong Franse pakket staat bekend om zijn geavanceerde raw-ontwikkeling, geïndividualiseerde lenscorrectietools en innovatieve verscherpings- en ruisonderdrukkingstechnologieën die een verbluffende beeldkwaliteit leveren.

DxO was aanvankelijk vooral bekend om zijn tests van sensoren en lenzen en verwerkte daarna deze know-how in de DxO OpticsPro software, die zich richtte op automatische lens- en cameracorrecties. DxO werkt daarbij met camera-en lensspecifieke modules. Zo meet het bedrijf de lensonscherpte en andere gebreken van een bepaalde lens in combinatie met een bepaalde body bij verschillende lensopeningen, zodat de software dan de nodige correcties kan toepassen om tot een zo goed mogelijk start-beeld te komen.

Voordelen van DxO PhotoLab

In 2017 evolueerde DxO OpticsPro naar DxO PhotoLab met de toevoeging van extra bewerkingstools, waaronder lokale aanpassingen en creatieve verbeteringen. DxO PhotoLab 8 combineert op deze manier krachtige automatische correcties met aanpasbare handmatige controles om uitstekende resultaten te produceren. Behalve de reeds aangehaalde camera- en lensspecifieke modules, die automatisch toegepast worden bij het openen van een afbeelding om vervorming, vignettering, chromatische aberraties en lensonscherpte te corrigeren, beschikt PhotoLab 8 nog over de volgende troeven:

• DxO DeepPRIME XD/XD2: dit is een op AI gebaseerde tool voor ruisonderdrukking die sterke resultaten oplevert
• SmartLighting: een automatische aanpassing van schaduwen en hooglichten in je foto
• ClearView Plus: deze tool is vergelijkbaar met Lightroom’s Dehaze-regelaar, maar met minder artefacten bij hogere waardes.
• U Point-technologie: lokale aanpassingstools die nauwkeurige bewerkingen mogelijk maken zonder complexe maskers of selecties, maar op basis van eenvoudige on-screen controls. Deze U Points zijn afkomstig uit de Nik Collection, die DxO overnam van Google.
• Integratie met DxO ViewPoint en FilmPack, twee optionele tools uit de DxO stal voor perspectiefcorrectie en analoge filmsimulatie.

In tegenstelling tot Lightroom, werkt DxO op map-basis: de PhotoLibrary tab gedraagt zich als een browser waarin je navigeert naar een map met raw-bestanden, waarna je deze kan bewerken. Ook het synchroniseren van bewerkingen van één foto naar één of meerdere andere is uiteraard mogelijk. Keerzijde van de medaille is dat het pakket een nogal steile leercurve heeft om het onderste uit de kan te halen, en het weinig organisatorische tools in huis heeft.

Plaats in de workflow

DxO PhotoLab 8 met een richtprijs van 229 euro is vooral geschikt voor fotografen die beeldkwaliteit boven alles stellen en een zo goed mogelijk uitgangspunt voor hun foto’s willen. De correctiemodules zijn uitgebreider dan die van Adobe en meten (en corrigeren) ook lensonscherpte bij verschillende lensopeningen. Als Digital Asset Manager is het echter veel minder geschikt, en ook AI-gestuurde retouches of AI-gebaseerde selecties heeft het pakket niet. Om die redenen valt er ook een lans te breken om het te gebruiken als een plug-in voor Lightroom Classic, of als een eerste stap in een workflow, als een soort van ‘voorversterker’, waarbij de geoptimaliseerde beelden die DxO aflevert, beheerd en verder bewerkt kunnen worden in Lightroom of een andere Digital Asset Manager.

GIMP: het gratis Photoshop-alternatief

Tot nu zijn de programma’s in dit overzicht allemaal betalend, hetzij via een abonnement, hetzij via een eenmalige aankoop. Voor wie op zijn budget moet letten, zijn er ook gratis opties, zowel op het gebied van Raw convertoren à la Lightroom als op het gebied van pixelbewerkers zoals Photoshop. De bekendste alternatieven zijn respectievelijk Darktable en GIMP. Omdat je bij gratis programma’s altijd concessies moet doen inzake mogelijkheden, en omdat je in een moderne fotografieworfklow het meeste werk al in een raw converter kan doen, is het wellicht interessanter om te besparen op je pixelbewerker. Vind je Affinity Photo nog te duur, dan is er GIMP, een afkorting voor GNU Image Manipulation Program, dat dit jaar zijn dertigste verjaardag viert. GIMP draait op verschillende besturingssystemen, waaronder Linux, Windows en macOS, waardoor het een populair hulpmiddel is voor zowel hobbyisten als professionals.

Voordelen GIMP

Hét sterkste voordeel van GIMP is natuurlijk de prijs: het is gratis, al worden donaties aanvaard. GIMP ondersteunt ook een aantal gratis én betalende plug-ins, scripts en extensies. Daar waar de meeste betalende software enkel beschikbaar is voor Mac en/of Windows, is GIMP ook beschikbaar voor Linux. Tenslotte is er ook een sterke community met uitgebreide documentatie, forums en tutorials. Dat laatste is ook wel nodig, want waar je bij andere programma’s nog kan teren op je bestaande beeldbewerkingskennis, vond ik de interface en workflow van GIMP toch minder toegankelijk. Waar andere programma’s vaak nog de sneltoetsen van Photoshop of Lightroom zoveel mogelijk kopiëren, is dat bij GIMP helemaal niet het geval. Misschien kan je het programma – een beetje oneerbiedig – nog best vergelijken met Photoshop uit de eerste helft van het vorig decennium. Ook hier geldt namelijk, net zoals bij Affinity Photo, dat er helemaal geen AI aan GIMP te pas komt. En hoe sterk je als fotograaf op korte termijn aan die AI gewoon geraakt bent, merk je pas wanneer je complexere retouches wilt uitvoeren of ingewikkelde selecties wilt maken.

Gelukkig biedt GIMP wel lagen, laagmaskers en overvloeimodi. Wie occasioneel al eens twee foto’s met elkaar wil combineren, kan dat dus met GIMP, zolang je geen al te ingewikkelde maskers nodig hebt. Zo zou een Capture One gebruiker, die 99.9 procent van zijn werk in Capture One kan doen, maar af en toe eens met lagen en laagmaskers moet werken, GIMP kunnen gebruiken om de extra kost van een Photoshop-abonnement te vermijden. Ook een Luminar Neo gebruiker, die in principe zelfs al wat basis-laagmogelijkheden in Neo zelf heeft, zou de in Neo afwezige tekstfuncties in GIMP kunnen gebruiken om bijvoorbeeld een boek-cover te ontwerpen.

Nadelen GIMP

Behalve de afwezigheid van AI-selecties en geavanceerde retouchefuncties, is GIMP ook niet echt geoptimaliseerd voor grotere bestanden. Ook is de workflow veel minder niet-destructief: je zal tevergeefs zoeken naar aanpassingslagen of slimme objecten en filters. Net zoals in de oer-Photoshop, worden tools onmiddellijk toegepast en filters onmiddellijk uitgerekend. Daarna kan je ze niet meer aanpassen, tenzij je opnieuw begint – en het origineel nog ergens bijgehouden hebt.

Conclusie: welke fotobewerkingssoftware moet je kopen?

Lightroom Classic en Photoshop vormen nog steeds het powerkoppel van de beeldbewerkingsindustrie, maar voor wie niet graag de maandelijkse abonnementskost betaalt of vindt dat de programma’s té complex zijn of teveel mogelijkheden hebben, zijn er voldoende alternatieven.

Voor de uitermate veeleisende studio-fotograaf is Capture nog steeds een logische keuze. Wie een – eenvoudigere – combinatie van Lightroom en Photoshop wil en toch wil proeven van de kracht en het gebruiksgemak van AI, kan terecht bij Luminar Neo of ON1 Photo Raw 2025. Wie het onderste uit de zijn raw bestanden wil halen, moet DxO PhotoLab 8 eens bekijken. Deze drie pakketten werken overigens ook als plug-in voor Lightroom en Photoshop. Wie enkel op zoek is naar een programma om af en toe eens tekst op een foto te zetten of via lagen en laagmaskers foto’s te combineren, kan terecht bij Affinity Photo of GIMP. Van al deze pakketten zijn probeerversies beschikbaar en dat is nog altijd de beste manier om te weten of de interface en de workflow aan je verwachtingen kunnen voldoen.

Adobe Creative Cloud Photography Plan 1TB cloudopslag 1 gebruiker - 1 Jaar - (Windows/Mac) - NL

€288,00

Koop op Kamera-express.be

Kamera-express.be

Adobe Creative Cloud Photography Plan - 20GB cloudopslag - 1 Jaar/1 Gebruiker Multilanguage - PC/Mac Download

3.5

Koop op Bol

Bol

Adobe Photoshop Elements 2025 (Engels)

Koop op Coolblue.be

Coolblue.be