Sony FE 50-150mm f/2.0 GM review: de ultieme zoomlens

Tijdens mijn bezoek aan de Sony World Photography Awards in Londen, kreeg ik de unieke kans om achter gesloten deuren, de gloednieuwe Sony FE 50-150mm f/2.0 GM in première te ontdekken. Met zichtbaar enthousiasme stelde Dhr. Masanori Kish, Head of Imaging Entertainment en Head of Lens Technology & System deze lens voor. Het is namelijk de allereerste zoomlens met een constant diafragma van f/2.0 binnen een bereik van 50 tot 150 mm. Een gewaagde zet of een meesterlijke strategie van Sony?

Een paar dagen vóór de officiële lancering mocht ik in Londen de lens kort testen op een Sony A9 III. Mijn eerste indruk? Veelbelovend. Toch is de A9 III met zijn 24 megapixels niet ideaal om de volle optische prestaties te beoordelen. Daarvoor heb je eerder een camera met hoge resolutie nodig zoals de Sony A7R V (61 MP) of de nieuwe A1 II (50 MP).

Sony Benelux stuurde me de lens op voor een uitgebreide review. Een fotografie-evenement in Genk, waar ik een demo en workshop gaf over het gebruik van off-camera flash was de ideale locatie om heel de dag met deze lens te fotograferen. Model van dienst was Tifanny.

Specificaties Sony FE 50-150mm f/2.0 GM

• Type lens: Zoomlens
• Brandpuntsafstand: 50–150 mm
• Beeldstabilisatie: Nee
• Lensvatting: Sony E
• Maximale diafragma: f/2
• Minimale diafragma: f/22
• Aantal diafragmabladen: 11
• Elementen: 19
• Groepen: 17
• Speciale elementen/coatings: 2 XA-elementen, 2 asferische elementen, 2 Super ED-elementen, 2 ED-elementen
• Minimale focusafstand: 0,4 meter
• Maximale vergroting: 0,2x
• Focusmotor: Lineaire motor
• Interne scherpstelling: Ja
• Gewicht: 1340 gram
• Diameter: 103 mm
• Lengte: 200 mm
• Filterdraad: 95 mm

Voor wie is deze lens bedoeld?

Dankzij het zoombereik van de FE 50-150mm f/2.0 GM is deze lens in de eerste plaats een droom voor portret- en fashionfotografen. De brandpuntsafstanden leveren een ideaal perspectief op voor close-ups, half- en full-body shots, met een natuurlijke compressie die flatterend werkt voor het onderwerp.

Ook sportfotografen hebben hier een sterke troef in handen. De extra lichtsterkte een volle stop winst ten opzichte van bijvoorbeeld de 70-200mm f/2.8 GM II, maakt een merkbaar verschil. Denk aan het fotograferen van een snelle indoor basketbalwedstrijd of onder matige verlichting: elke extra stop helpt om je sluitertijd kort te houden en bewegingsonscherpte te vermijden. Vind je 150mm niet voldoende, dan kun je op de Sony A1 (II) bijvoorbeeld een custom-knop instellen om snel over te schakelen naar de APS-C cropmodus. Zo vergroot je het bereik van 75 naar 225mm, terwijl je nog steeds beschikt over 22,26 megapixels.

Ook voor huwelijksfotografen is deze lens een waardevolle aanwinst. Dankzij het flexibele zoombereik schakel je moeiteloos tussen brede scènes en intieme momenten, zonder van lens te moeten wisselen. Zeker tijdens dynamische gebeurtenissen, zoals het ja-woord of de openingsdans, is dat een niet te onderschatten voordeel. Combineer je deze lens met een camerasensor van 50 of 61 megapixels, dan behoud je bovendien voldoende resolutie om achteraf nog comfortabel te croppen zonder kwaliteitsverlies. Voor bredere beelden is het wel aangeraden om een tweede body te voorzien met bijvoorbeeld de Sony 16-35mm GM II.

Wildlife-fotografen zullen doorgaans meer bereik nodig hebben, maar deze lens kan zeker van pas komen  vooral wanneer je dieren van dichtbij kunt benaderen, zoals een groep olifanten. Het is misschien geen klassieke wildlife-lens, maar in de juiste context levert hij absoluut indrukwekkende resultaten.

Zodra je vaak werkt in omstandigheden met weinig licht, komt deze lens echt tot zijn recht. f/2.0 over het hele bereik is zeldzaam én waardevol. Hoe lager je ISO, hoe beter de fotokwaliteit. En hoewel AI-gestuurde ruisreductie steeds beter wordt, blijven de resultaten soms toch wat artificieel aanvoelen. Dan zorgt een lens als deze voor optimale beeldkwaliteit recht uit de camera.

Bouw en bediening Sony FE 50-150mm f/2.0 GM

In Londen viel het me al op hoe compact deze lens is gebleven voor zijn specificaties. Niet dat het een lichtgewicht is, maar met 1340 gram zit hij in dezelfde klasse als de meeste 70-200’s. Je hebt hiervoor geen monopod nodig, en dat is ook dankzij Sony’s beslissing om géén optische stabilisatie in te bouwen.

Tijdens mijn korte kennismaking met de lens in Londen maakte ik een foto als test van een model op 150mm bij slechts 1/40 van een seconde handheld. Dankzij de uitstekende IBIS van de A9 III was het resultaat haarscherp. Natuurlijk is een gestabiliseerde lens die samenwerkt met de IBIS van je camera de beste combinatie, maar Sony heeft hier duidelijk gekozen om het gewicht zo laag mogelijk te houden. Het is pas vanaf 120 mm dat bewegingen iets zichtbaarder worden, maar eigenlijk is dit geen probleem.

Zoals we mogen verwachten van de G Master-serie, is ook deze lens voortreffelijk afgewerkt. Ze voelt bijzonder stevig aan, en dankzij de brede diameter oogt ze uitgesproken professioneel. De diafragmaring is instelbaar met of zonder klikstops en beschikt over een vergrendelbare A-stand. Hiermee kan je het diafragma rechtstreeks via de camera instellen, mijn persoonlijke voorkeur.

Verder zijn er drie programmeerbare knoppen aanwezig en een schakelaar voor directe manuele focus (DMF). Na het scherpstellen via autofocus kun je indien gewenst nog nauwkeurig bijstellen met de focusring. Een fysieke schakelaar voor beeldstabilisatie ontbreekt echter.

De scherpstelling verloopt lineair, en zowel de focus- als zoomring bewegen opvallend soepel, precies wat je verwacht in deze topklasse. Tot slot bevat de lenskap een handig luikje om snel toegang te krijgen tot variabele filters. Let er wel op dat de filters niet groter zijn dan 99,4 mm in diameter als je de lenskap wil blijven gebruiken. De lensvoet is niet arca swiss maar je kan altijd een montage plaatje bevestigen. Het voetje kan makkelijk verwijderd worden.

De lens ligt uitstekend in de hand en is goed in balans. Dankzij de doordachte ergonomie en soepele bedieningselementen is het een waar plezier om ermee te werken zowel tijdens langdurige shoots als bij snelle, spontane momenten. Met een gewicht van 1340 gram is deze lens allesbehalve licht, maar eerlijk gezegd valt het in de praktijk erg mee. Ter vergelijking: de Sony 70-200mm GM II is zo’n 300 gram lichter, maar dat verschil voel je nauwelijks tijdens het fotograferen.Tijdens het dagvullende fotografie-evenement heb ik op geen enkel moment het gevoel gehad dat de combinatie van de Sony A1 met de Sony GM 50-150 een zware last was.

One lens to rule them all?

Tijdens de voorstelling in Londen hoorde ik een fashionfotografe zeggen: “One lens to rule them all.” Dat klinkt aantrekkelijk, maar is misschien net iets te ambitieus. Je mist bijvoorbeeld het populaire 35mm-bereik. Natuurlijk, als Sony had gekozen voor een 35-150mm f/2.0, dan zouden formaat en gewicht helemaal uit de hand gelopen zijn. De huidige versie heeft al een filtermaat van 95 mm. Dat zegt genoeg.

Focussnelheid

Ik heb eerlijk gezegd nog nooit met een zoom lens gewerkt die zó ongelofelijk snel scherpstelt (al is de 70-200 GM2 misschien wel even snel). Richt je op 50mm eerst op een onderwerp in de achtergrond en vervolgens meteen op iets op de voorgrond? Dan lijkt het bijna alsof de lens de stap overslaat, de scherpstelling gebeurt instant en fluisterstil, zonder enige aarzeling of zichtbare vertraging. Op 135mm merk je een fractie van een verschil, maar “trager” zou hier eigenlijk een te zwaar woord zijn. Zelfs op die brandpuntsafstand blijft de snelheid indrukwekkend hoog, zeker binnen het segment van zoomlenzen. Op dit vlak zet Sony met vier XD (extreem dynamische) lineaire motoren opnieuw de toon. Wat mij betreft is dit de nieuwe maatstaf voor autofocusprestaties in dit type lens. Een referentiepunt waar andere fabrikanten zich aan mogen spiegelen.

Minimale scherpstelafstand

Hoewel dit geen macrolens is, zijn de minimale scherpstelafstanden best goed: 0,4 meter op 50mm en 0,74 meter op 150mm. Daarmee kun je verrassend dicht op je onderwerp werken, zeker gezien het zoombereik en de lichtsterkte van deze lens.

Toch koop je deze lens uiteraard niet met macrofotografie in gedachten. Daarvoor heeft Sony de uitstekende 90mm f/2.8 G Macro in het gamma. Deze 50-150mm f/2.0 is vooral ontworpen voor veelzijdigheid, snelheid en uitzonderlijke beeldkwaliteit, niet voor vergrotingsratio’s.

Prijskaartje: geen lens voor iedereen

Met een prijs van 4.399 euro is de Sony 50-150mm f/2.0 GM duidelijk niet voor iedereen. De focus ligt op professionele fotografen en gevorderde amateurs die alleen genoegen nemen met topkwaliteit.

Sommigen zullen de prijs proberen te rechtvaardigen door erop te wijzen dat deze lens potentieel drie vaste brandpunten kan vervangen. Maar dat is iets te kort door de bocht. Vergelijk je met high-end primes zoals de Sony 50mm GM f/1.4 (of zelfs de f/1.2), de 85mm f/1.4 GM II en de 135mm f/1.8 GM, dan zit je aan een totaalprijs van 1.699 euro + 2.099 euro + 1.799 euro = 5.597 euro. Op papier heb je dus een besparing van bijna 1200 euro, maar die vaste brandpunten leveren wel 1 of 1/3 stops extra licht.

Kijk je naar een iets toegankelijker setje van betaalbare primelenzen, bijvoorbeeld de Sony/Zeiss 55mm f/1.8 (799 euro), Sony 85mm f/1.8 (522 euro) en opnieuw de GM 135mm f/1.8 (1.799 euro) dan kom je uit op 3.120 euro. In dat geval is de 50-150mm f/2.0 dus 1.280 euro duurder. Toch valt dat verschil te verdedigen. De 55mm is inmiddels een oudere lens die wat trager scherp stelt, en hoewel de 85mm f/1.8 nog steeds een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding biedt, mist hij de karaktervolle bokeh van zijn duurdere GM broertjes.

Er is ook het praktische aspect: het volume van drie primes tegenover één zoom. Je hoeft minder mee te sleuren en niet onbelangrijk,  je hoeft niet te wisselen tijdens het fotograferen. Dat maakt deze lens op veel vlakken een bijzonder efficiënte keuze.

Sony FE 50-150mm f/2.0 GM objectief

€4.399,00

Koop op Cameranu.be

Cameranu.be

Sony FE 50-150mm F/2.0 GM

€4.399,00

Koop op Kamera-express.be

Kamera-express.be

Ongeziene prestaties

Sony levert met de FE 50-150mm f/2.0 GM een absoluut meesterwerk af. Een welverdiende pluim voor het ontwikkelingsteam, want deze 50-150mm f/2.0 zoomlens presteert op een niveau dat je zelden ziet. Waar veel zoomlenzen op een bepaald punt in het bereik, meestal aan het uiterste begin of eind een merkbare inzinking in beeldkwaliteit vertonen, blijft deze lens over het hele bereik indrukwekkend presteren. Of je nu fotografeert op 50mm, 85mm 135mm of 150mm: de scherpte is telkens verbluffend. Er is geen addertje onder het gras, ze presteert keer op keer.

Natuurlijk mag je bij deze prijsklasse iets verwachten. Maar dat Sony erin slaagt om zó’n constante en hoge optische kwaliteit te leveren over het volledige bereik maar ook in de hoeken (al is dit minder belangrijk voor portretten), is ronduit indrukwekkend. Voor mij is de scherpte bij volle lensopening hét criterium voor lichtsterke lenzen. Als je investeert in een f/1.2 of f/1.4, wil je die ook op die waarden kunnen gebruiken zonder compromissen. Elke lens presteert goed op f/8 of f/9, daar maak je het verschil niet mee. De échte waarde zit in de prestaties bij grote openingen.

Zelf geef ik doorgaans de voorkeur aan prime-lenzen vanwege hun optische superioriteit. Maar deze zoomlens? Die zet me serieus aan het denken. Dit is de eerste zoom die ik durf te vergelijken met mijn favoriete vaste brandpunten. En dat zegt veel. Ik heb de scherpte vergeleken met drie sterke referenties: de Sony/Zeiss 55mm f/1.8, de verrassend scherpe Sony 85mm f/1.8 (ondanks het budgetlabel) en de GM 135mm f/1.8, allemaal getest op f/2.0. Alleen de 135mm presteerde een fractie beter, maar dan moet je al echt gaan pixel peepen.

Scherpte is uiteraard niet alles. Andere lensfouten zoals chromatische aberratie, vignettering of vervorming zijn tegenwoordig prima softwarematig te corrigeren. Lens flare blijft wat lastiger, maar ook die blijft bij deze lens opvallend goed onder controle. Zeker voor een zoom is dat een prestatie op zich.

Kleuren en contrast

Het is geen geheim dat er duidelijke verschillen zijn in kleurweergave en contrast tussen merken én lenzen. Maar laat me je meteen geruststellen: deze lens levert ongelooflijk natuurgetrouwe huidskleuren af, precies zoals ze in werkelijkheid zijn. En ook alle andere kleuren springen echt van je scherm, zó levendig en rijk, zelfs zonder enige nabewerking.

Toen ik de beelden in Capture One Pro importeerde, viel het me meteen op: de kleuren zijn direct raak. Een lensprofiel is momenteel nog niet beschikbaar in Capture One Pro of Lightroom, maar eerlijk gezegd mis je dat nauwelijks. De optische prestaties zijn zó goed dat er amper nood is aan correctie.

Geen ondersteuning voor een TC1.4 extender

De reden waarom deze lens niet compatibel is met de 1.4x teleconverter heeft vermoedelijk te maken met het streven naar een zo compact mogelijk ontwerp. Met zo’n extender zou je het bereik kunnen uitbreiden naar 70 tot 210 mm, uiteraard met een lichte degradatie van de beeldkwaliteit en een stop lichtverlies. In ruil daarvoor krijg je extra veelzijdigheid. Dat had de inzetbaarheid van deze lens aanzienlijk kunnen vergroten.

Waarschijnlijk zou zo’n uitbreiding een compleet andere interne constructie vereisen, wat mogelijk ten koste zou gaan van andere optische of mechanische prestaties. Ik ben geen lensontwerper, maar ik durf wel te stellen dat dit een bijzonder waardevolle én commerciële troef had kunnen zijn.

Sony FE 50-150mm f/2.0 GM voor video

Ook voor videografie is deze lens een waardevolle aanwinst. Focus breathing is zo goed als onbestaande. Dankzij de razendsnelle focusmotoren ben je verzekerd van haarscherpe beelden, zelfs bij snelle onderwerpen of tracking shots.

De interne zoomconstructie is een groot voordeel bij gimbal-gebruik: de balans blijft beter behouden tijdens het zoomen, wat het werken op set of in run-and-gun situaties veel eenvoudiger maakt. Combineer je de lens met een Sony Alpha-camera die active mode beeldstabilisatie ondersteunt, dan kun je ondanks de lichte crop, probleemloos uit de hand filmen met zeer stabiele resultaten.

Let wel: de lens is niet parafocaal. Wie tijdens het zoomen verwacht dat het manuele scherpstelpunt behouden blijft, zal hier rekening mee moeten houden. Voor veel toepassingen is dit geen dealbreaker, maar voor specifieke filmische workflows kan het relevant zijn.

Concurrentie?

Strikt genomen heeft deze lens geen directe concurrentie. Geen enkele andere fabrikant biedt momenteel een 50-150mm f/2.0 aan. Dit bereik met deze lichtsterkte is uniek in zijn soort. Er zijn wel alternatieven zoals de Tamron of Samyang 35-150mm f/2.0–2.8. Stuk voor stuk prima lenzen, maar vanaf 50mm verlies je daar al de f/2.0-opening. Wie dus specifiek op zoek is naar een constante lichtsterkte van f/2.0 tussen 50 en 150mm, komt automatisch uit bij Sony.

Op het vlak van optische prestaties is een vergelijking lastig te maken. Zelf gebruik ik de Samyang 35-150mm f/2.0–2.8, een lens die zeker veelzijdig is, maar qua scherpte haalt hij duidelijk niet het niveau van de Sony. Misschien heb ik gewoon een minder goed exemplaar te pakken, maar het verschil is overduidelijk telkens wanneer ik tussen beide lenzen wissel.

Dat de Sony aanzienlijk duurder is, maakt dat verschil ook ergens logisch en te verwachten. Wie op zoek is naar compromisloze beeldkwaliteit in dit specifieke bereik op f/2, heeft op dit moment eigenlijk geen alternatief.

Eindoordeel: Sony FE 50-150mm f/2.0 GM is een nieuwe mijlpaal

Sony heeft al eerder geschiedenis geschreven met de introductie van full-frame A7-reeks, en doet dat nu opnieuw met deze indrukwekkende G Master lens. Als je mijn enthousiasme doorheen dit artikel hebt gevoeld: dat is meer dan terecht. Zodra je deze lens in handen hebt, merk je meteen dat je met iets uitzonderlijks werkt. Alles aan deze G Master straalt compromisloze kwaliteit uit.

Zijn er dan echt geen minpunten? Eerlijk? Nauwelijks. Natuurlijk kun je aanvoeren dat er geen beeldstabilisatie aanwezig is, of dat het gewicht aan de stevige kant zit. Maar voor mij persoonlijk zijn dat geen echte nadelen.

Ben je een Sony-fotograaf die het uiterste uit zijn werk wil halen, dan kun je met deze 50-150mm f/2.0, gecombineerd met de 28-70mm f/2.0 (eventueel aangevuld met een 16-35mm), vrijwel je volledige toolkit afdekken zonder nog naar primes te grijpen.

Ik geloof sterk dat deze lens een toekomstige klassieker wordt. Door zijn prijskaartje zal hij geen massaproduct zijn, maar wie erin investeert, zal telkens weer glimlachen wanneer hij inzoomt en álle details ziet verschijnen. Ik verwacht dan ook dat deze lens hoge ogen zal gooien en misschien zelfs de titel ‘Beste zoomlens van 2025’ in de wacht sleept.

Als portret- en fashionfotograaf verkies ik deze lens zelfs boven de 70-200mm f/2.8 GM2 , hoe schitterend die laatste ook is. Het extra bereik aan de korte kant, tot 50mm, is voor mijn werk simpelweg een absolute “must”.

Als ik het goed heb, is deze lens inmiddels nummer 59 binnen Sony’s full-frame line-up. Een indrukwekkende mijlpaal. Een diepe buiging voor de ingenieurs (Japanse of niet) die verantwoordelijk zijn voor dit ontwerp. Wat hier op tafel ligt, is een optisch en technisch meesterwerk van uitzonderlijke klasse. Petje af!