De Fujifilm X100-reeks neemt een bijzondere plaats in binnen het cameralandschap. Het unieke retrodesign met hybride beeldzoeker kan sinds 2011 een steeds groeiend aantal fervente gebruikers bekoren. Wij kregen de kans om nu al enkele dagen met de nieuwste telg aan de slag te gaan.
Wie het merk van dichtbij volgt zal aangenaam verrast zijn door de kenmerken van de zesde-generatie X100VI. De karakteristieke compacte behuizing, de vaste groothoeklens met centraalsluiter, de gecombineerde optische/elektronische beeldzoeker en het LCD-scherm van de X100V werden vrijwel onveranderd overgenomen. Onder de motorkap zitten de nieuwste 40,2 Mpix BSI CMOS sensor en de snelle X-Processor 5, al bekend van de X-H2 en X-T5 modellen. De Fujifilm X100VI krijgt bovendien als eerste in de reeks ingebouwde sensorstabilisatie. Alles bij elkaar een indrukwekkende ingrediëntenlijst, en een passende manier om Fujifilms 90ste verjaardag te vieren!
Specificaties Fujifilm X100VI
- Adviesprijs: 1.799 euro
- Resolutie: 7728 x 5152 pixels (40,2 Mpix)
- Sensor: BSI CMOS, APS-C 23,5 x 15,7 mm
- Objectief: vast 23mm f/2 met centraalsluiter
- Gevoeligheid: ISO 125-12800 (extended: 64-51200)
- Sluitertijd: 30 sec– 1/4000 sec (MS) 1/180000 sec (ES)
- Reeksopnames: max. 11 fps (MS) – 30 fps (ES)
- Lichtmeting: meervoudig, midden, spot, gewogen
- Scherpstelling: 425-zone fasedetectie
- EVF: 0,5” 3,69 Mpix OLED 0,66x
- LCD: 3,0” 1,62 Mpix touch LCD
- Geheugen: SD/SDHC/SDXC UHS-I
- Afmetingen: 128 x 75 x 55 mm
- Gewicht: 521 g (incl. batterij en kaart)
Bouw en bediening
Uitwendig zijn er enkel detailverschillen tussen de nieuwe X100VI en zijn voorganger X100V. We merken kleine ergonomische aanpassingen aan de handgreep en aan de positie van enkele functietoetsen aan de achterzijde: zo laat de camera zich bij het kijken door de zoeker nóg makkelijker met de rechterhand bedienen.
De vertrouwde twee instelschijven bovenaan, de commandoschijven voor en achter, de scherpstelhendel, de vier programmeerbare functietoetsen en de zoekerkeuzehendel blijven allemaal behouden, tot grote vreugde van wie graag ‘met de knoppen’ fotografeert.
Het 3” LCD-aanraakscherm met 1,62 miljoen beeldpunten blijft dun en steekt in ingeklapte toestand achteraan niet uit. Het kan in twee richtingen kantelen, tot 90° naar boven en nu tot 45° naar onder Vier programmeerbare veegbewegingen over het scherm vullen de functietoetsen aan.
De unieke hybride zoeker laat de gebruiker snel kiezen tussen een optisch (OVF) of een elektronisch (EVF) zoekerbeeld. De eerste optie dekt 95% van het opnameveld en heeft een vergroting van 0,52x. In het tweede geval zorgt een helder OLED-paneel met 3,69 miljoen beeldpunten voor meer accurate voorvertoning bij 0,66x vergroting. Indien gewenst verschijnt rechtsonder in de OVF een klein elektronisch ‘meetzoeker’ deelbeeld als scherpstelhulp.
Vast objectief
De Fujifilm X100VI behoudt de uitstekende vaste 23mm f/2.0 lens (35 mm full-frame equivalent). Het optisch ontwerp ervan was al bij de X100V volledig vernieuwd voor een meer uniforme scherpte over het gehele beeldveld en voor een hogere beeldkwaliteit bij korte opnameafstanden en grotere lensopening.
Binnenin het objectief schuilen een 9-bladig diafragma en een centraalsluiter, die belichtingstijden van 30 tot 1/4000 sec en reeksopnamen tot 11 beelden per seconde mogelijk maakt. Hierbij is flitssynchronisatie mogelijk tot 1/4000 sec. Een ingebouwde 4-stop grijsfilter (ND) laat toe om ook bij helder verlichte onderwerpen langere sluitertijden of grotere diafragma’s te gebruiken.
Alle bestaande X100 lensaccessoires (zonnekappen, filters …) blijven bruikbaar op de X100VI. Zo ook de twee optionele voorzetoptieken die de beeldhoek van het vaste objectief wijzigen zonder verlies aan lichtsterkte of beeldkwaliteit. De 0,8x groothoekconverter brengt de brandpuntsafstand op 19mm (28mm full-frame equivalent), met de 1,4x teleconverter wordt dat 33mm (50mm full-frame equivalent).
De behuizing zelf van de X100VI is volledig weerbestendig, enkel de omgeving rond het voorste lenselement (dat meebeweegt bij het scherpstellen) vormt een kwetsbare plek. Het opschroeven van een filter of van één van de voornoemde converters volstaat om dat probleem op te lossen.
Sensor en beeldstabilisatie
De X100VI is uitgerust met dezelfde 40,2 Mpix X-Trans BSI CMOS sensor als de X-H2 en X-T5. Ook hier verhoogt een aangepaste pixelstructuur de lichtefficiëntie, voor een basisgevoeligheid van ISO 125 bij een uitstekende signaal-ruisverhouding. Het totale gevoeligheidsbereik loopt van ISO 125-12.800 (uitgebreid: ISO 64-51.200).
X100VI, f/8, 1/250, ISO 125, REALA ACE, 19mm via 0,8x groothoekconverter
De elektronische sluiterfunctie maakt een extreem korte belichtingstijd van maar liefst 1/180.000s mogelijk. Bij bewegende onderwerpen moet dan wel rekening worden gehouden met ‘rolling shutter’ effecten. Ondanks het grote gegevensdebiet (en het feit dat de SD-kaart interface enkel UHS-I ondersteunt) kunnen met de elektronische sluiter reeksopnames tot 20fps (met 1,29x crop) of 13fps (zonder crop) gemaakt worden.
De X-Processor 5 beeldprocessor koppelt een hoge rekensnelheid aan een laag stroomverbruik. Dat garandeert een reactieve automatische scherpstelling, die in 425 zones over het gehele beeldveld contrast- en fasedetectie combineert en werkzaam blijft tot -5EV. Verder zijn de meest recente AI-ondersteunde algoritmes ingebouwd voor gezicht- en oogherkenning, onderwerpdetectie (dieren, vogels, insecten, auto’s, motorfietsen, fietsen, vliegtuigen, treinen en drones) en het automatisch volgen van bewegende onderwerpen.
X100VI, f/4, 1/4, ISO 640, REALA ACE, 23mm
Fujifilm ontwierp voor de X100VI een nieuw en zeer compact systeem voor sensorstabilisatie, waardoor de bescheiden omvang en gewicht behouden konden blijven: de X100VI is amper 2 mm dikker en slechts 43 g zwaarder dan de X100V. De maximale snelheidswinst bedraagt 6 stops, dat is maar 1 stop minder dan bij de X-T5. Om dat resultaat te behalen gebruikt het systeem niet enkel bewegingssensoren maar ook de beeldinformatie zelf, net als bij de GFX100 II.
Beeldverwerking
Met de X-Processor 5 beschikt ook de X100VI over geavanceerde softwarefuncties. Op jpg-beelden kunnen niet minder dan 20 verschillende filmsimulaties worden toegepast, waaronder – voor het eerst op een X-camera – de allernieuwste REALA ACE met een zeer natuurlijke kleurweergave. Nog meer mogelijkheden: foto’s opslaan in het HEIF-beeldformaat, of beelden in de camera omzetten als 10-bit tiff-bestanden, HDR bewerking en meervoudige-belichtingsfunctie.
De digitale teleconverter functie maakt bij de opname een 1,4x of 2x uitsnede uit het beeldveld, resulterend in een jpg-bestand met resp. 20 Mpix of 10 Mpix resolutie. Het eventuele bijpassende raw-bestand bevat wel nog de volledige 40 Mpix beeldinformatie.
X100VI, f/8, 1/50, ISO 125, REALA ACE, 23mm
Video mogelijkheden Fujifilm X100VI
Een X100VI wordt wellicht niet de eerste keuze voor wie intensief met video werkt. Toch biedt het toestel voldoende opties om occasioneel of als extra camera ingezet te worden. Dankzij de 40 Mpix sensor en de X-Processor 5 kan intern in 6.2K resolutie tot 30p in 4:2:2 10-bit formaat worden opgenomen. Verdere mogelijkheden zijn 4K HQ (downsampled) tot 30p, 4K tot 60p, FullHD tot 60p en FullHD high speed tot 240p. Een micro HDMI aansluiting is er voor monitoring of voor opname via een externe recorder. Bij de extra ondersteunende functies horen onder meer een verbeterde autofocus tracking (aangestuurd via het aanraakscherm), intensieve video beeldstabilisatie en F-Log/HLG opnamekarakteristieken.
Opmerkelijk voor zo’n compacte camera: de Fujifilm X100VI ondersteunt standaard Frame.io camera-to-cloud workflows, waarmee gebruikers zonder verdere accessoires draadloos met het internet kunnen verbinden, en meteen na de opname automatisch foto’s en videoclips doorsturen voor verdere verwerking. Deze functie is een belangrijk voordeel wanneer beelden snel voor publicatie beschikbaar moeten zijn.
Batterij
Fujifilm koos er duidelijk voor om de compacte vorm en het geringe gewicht zoveel mogelijk te behouden. Wellicht daarom gebruikt de X100VI niet de nieuwere maar grotere NP-W235 batterij, maar blijft de aloude NP-W126 de dienst uitmaken. Niet meteen een nadeel, want eerdere X100-gebruikers hebben daar vast al een kleine voorraad van …
Ondanks de hogere resolutie, snellere beeldverwerking en toegevoegd stabilisatiesysteem haalt de X100VI vrijwel hetzelfde aantal shots met één batterijlading: ongeveer 360 met gebruik van EVF en tot 450 met enkel OVF (CIPA norm). De maximale video opnameduur bedraagt ca. 45 minuten. De X100VI kan ook rechtstreeks via de USB-C-aansluiting gevoed of bijgeladen worden, bv. door een powerbank: erg nuttig bij langere tochten, Zoals steeds is een externe lader als extra accessoire leverbaar.
Fotograferen in de praktijk
De X100VI toont zich een ware telg binnen de X100-familie: ondanks de snellere en toegevoegde functies past de camera nog steeds in de jaszak of in een kleine tas. Ook de manuele bediening met instelschijven en de aanwezigheid optische faux-meetzoeker getuigen van het populaire DNA.
De beeldkwaliteit en bewerkingsfuncties leunen aan bij die van een X-T5. Het is zonder meer duidelijk dat het vaste 23mm objectief moeiteloos de hogere resolutie aankan, zelfs bij gebruik van groothoek- of teleconverters.
Het up-to-date autofocus systeem reageert een stuk sneller en trefzekerder dan bij het vorige model, duidelijk ondersteund door de recente AI-algoritmes. Ook het volgen van bewegende onderwerpen is sterk verbeterd, zeker bij video. De gesofistikeerde sensorstabilisatie zorg ervoor dat het toepassingsgebied van de X100VI nog uitgebreider wordt.
X100VI, f/2.8, 1/160, ISO 125, ACROS+G, 23mm
Fotograferen met de Fujifilm X100VI blijft een zeer aangename ervaring. Alle belangrijke parameters kunnen snel ingesteld worden zonder het toestel van het oog te nemen. De optische zoeker toont wat er zich net buiten het beeldveld aandient, de sportzoeker modus van de elektronische zoeker doet iets vergelijkbaars. Het kantelbare lcd-scherm laat dan weer toe vanuit andere standpunten (zoals uit de heup) te fotograferen. Redenen genoeg dus voor straat- en documentaire fotografen (en andere candid-liefhebbers) om deze compacte en discrete camera met open armen te ontvangen!
Eindoordeel Fujifilm X100VI
Om het met een boutade te zeggen: “de Fujifilm ingenieurs ontwikkelen camera’s alsof ze voor henzelf zijn”. Uit tal van aspecten van de X100VI blijkt hun grote liefde voor fotografie in het algemeen en voor een traditioneel geïnspireerde gebruikersinterface in het bijzonder. Compact, discreet, veelzijdig en pittig: de X100VI blijkt een ideaal toestel om altijd en overal bij de hand te hebben. De camera toont zich op zijn best voor straat-, documentaire en reisfotografie, en voor gewoon alledaags fotoplezier.
De camera toont zich op zijn best voor straat-, documentaire en reisfotografie, en voor gewoon alledaags fotoplezier.
Voor sommigen zal de hogere 40 Mpix resolutie al volstaan om een upgrade te overwegen. Eigenaars van een X100F of ouder model halen zeker voordeel uit de betere AF-prestaties en de uitgebreide bewerkingsfuncties. Gebruikers van een X-H2 of X-T5 kunnen dan weer dromen van een firmware update met bv. REALA ACE en een nog betere sensorstabilisatie, wie weet?
De X100VI is verkrijgbaar in zwarte of zilveren uitvoering. De aanbevolen verkoopprijs is 1.799 euro. Fujifilm dealers aanvaarden pre-orders vanaf 20 februari, de eerste leveringen worden verwacht tegen het einde van de maand.
Een bijgewerkte en aangevulde versie van deze review zal op 10 april 2024 verschijnen in Shoot nummer 110.
Wil je beter leren fotograferen?
Neem dan een abonnement op Shoot Magazine (6x per jaar).
Shoot is hét fotografiemagazine voor en door enthousiaste fotografen. In Shoot vind je de beste tips en trucs, workshops en cursussen voor geslaagde foto’s, de knapste fotoplekjes in België, de helderste uitleg over fotografietechnieken, tests van nieuwe camera’s, lenzen en meer, plus foto’s van de beste Belgische fotografen.
Fujifilm haalt zijn sensoren bij Sony. De 40 MP APS – sensor gebruikt Fujifilm in zijn XT5, XH2 en dus nu ook in zijn X100Vi. Sony gebruikt in zijn eigen 6700 een 26MP sensor (dezelfde als in de Fujifilm XJ2s)
Die 40 MP sensor wordt dus door Sony niet voor eigen gebruik geproduceerd.
Wedden dat er binnenkort een tekort aan deze 40 MP-sensoren zal komen…!!
Hans