Kattenfotografie: geen niche om zonder handschoenen aan te pakken?

Altijd een ijsbreker: “Met een naam als Kat was ik voorbestemd om kattenfotograaf te worden!”. Ik moet toegeven dat ik sinds jongs af aan een grote voorliefde voor katten heb en dat ik nu gemakkelijk een ‘crazy cat lady’ genoemd kan worden. Ik draag die titel zonder schaamte, want zonder mijn geliefde katten zou ik niet de persoon zijn die ik nu ben, laat staan een internationaal bekroonde huisdierenfotografe.

Een behoorlijk aantal fotografen deinzen lichtjes terug als ze gevraagd worden om een portretfoto van een kat te maken. Begrijpelijk, katten staan niet bekend om hun bereidheid om mee te werken met de gekke ideeën van mensen. Echter, net zoals veel vooroordelen over katten, is dit niet helemaal correct. Met wat kennis, de juiste tools en vooral veel geduld kunnen katten ook prachtig poseren. Dit is wat mij vooral aantrekt in kattenfotografie en huisdierenfotografie in het algemeen: je weet nooit wat je kunt verwachten. Gelukkig zijn er wel tips die het proces kunnen vergemakkelijken.

• Lees ook: Huisdierenfotografie: Portret van je trouwe vriend  

Goede lichtomstandigheden

Onmisbaar bij het fotograferen van onderwerpen die niet lang stil blijven zitten, zijn goede lichtomstandigheden. Katten, honden of zelfs kleuters willen vaak niet langer dan een paar seconden in dezelfde positie blijven zitten, waardoor de sluitertijd onvermijdelijk omhoog moet. Goede lichtomstandigheden kunnen je camera helpen om niet te veel te moeten compenseren.

De meeste katten die ik voor mijn lens krijg, fotografeer ik in een studio-omgeving. Hier is het natuurlijk makkelijker om de lichtomstandigheden te controleren dan in een donker bos. Voor mijn foto’s gebruik ik meestal 1 tot 2 flitsers, waarvan mijn hoofdlicht een grote softbox heeft voor zacht en diffuus licht. Als ik toch op locatie fotografeer, probeer ik de natuur deze omstandigheden voor mij te laten creëren. Ik fotografeer alleen vroeg in de ochtend of, bij voorkeur (want ik ben geen ochtendmens), in de vooravond.

Locatie, locatie, locatie

De reden waarom ik in een studio-omgeving vaak met slechts 1 flitser werk, is omdat de meeste katten die ik fotografeer thuis worden gefotografeerd. Niet elke woonkamer heeft ruimte voor een volledige studio-opstelling, dus moet je leren werken met de middelen die je hebt. Katten zijn over het algemeen territoriale dieren die het meest op hun gemak zijn wanneer ze nieuwe ervaringen kunnen opdoen in hun vertrouwde omgeving. Er zijn zeker uitzonderingen op deze regel, en dat zijn katten die op locatie kunnen worden gefotografeerd. Uit mijn eigen ervaring tijdens een fotoshoot met twee van mijn katten heb ik gemerkt hoeveel stress het veroorzaakt als je lieve huisdier angstig is, en dat wil ik geen enkele eigenaar aandoen. Als de kat toch op locatie kan worden gefotografeerd, kies ik altijd een openbare locatie waarvan ik weet dat er weinig mensen zijn om onnodige afleiding te voorkomen.

Katten zijn over het algemeen territoriale dieren die het meest op hun gemak zijn wanneer ze nieuwe ervaringen kunnen opdoen in hun vertrouwde omgeving.

Raak de katten niet aan!

Hoezeer ik ook van katten houd, als ik aan kattenfotografie doe zal ik ze zelden of nooit aanraken. Waarom? Ken je dat typische scenario waarbij iemand die niet van katten houdt, meteen de kat des huizes op zijn schoot heeft? Katten doen graag dingen op hun eigen tempo en beschouwen je niet als gevaar als ze op hun eigen voorwaarden contact kunnen zoeken. In tegenstelling tot honden, die vaak allemansvrienden zijn en naar commando’s luisteren, en met behulp van een riem naar de juiste plek kunnen worden geleid, heeft dwingend gedrag bij katten vaak een averechts effect. Katten poseren het mooist als ze dit volledig uit eigen beweging doen. Ik zal de eigenaar in de meeste gevallen aanmoedigen om de kat naar de juiste plek te lokken met snoepjes of speeltjes. Als dat niet werkt, kunnen we de kat fysiek op de juiste locatie plaatsen, maar dat is slechts een laatste optie. Ikzelf raak de kat tijdens de fotoshoot niet aan, tenzij ze zelf contact zoeken.

Here kitty, kitty…

Alle huisdierenfotografen hebben een heel arsenaal aan gekke geluiden, fluitjes en piepspeeltjes om de aandacht van de dieren (voornamelijk honden) te trekken. Bij katten werkt dit doorgaans niet zo goed, dus moeten we andere manieren vinden om hun aandacht op de fotograaf te vestigen. Mijn persoonlijke ‘geheime wapen’ is een touwtje aan eenv knalroze stok. Het is mij een raadsel waarom, maar alle katten zijn hier gek op, inclusief die van mezelf. Het juiste speeltje kan de sleutel zijn tot een succesvolle shoot. Zelfs angstige katten kunnen zo opgaan in het spel dat ze uiteindelijk vergeten wat er om hen heen gebeurt. Wat werkt, is voor iedereen anders, maar vaak geldt de regel: hoe goedkoper en meer het op afval lijkt, hoe beter!

Kat is koning bij kattenfotografie

De mooiste foto’s maak je van katten die zich volledig op hun gemak voelen, jagen op een speeltje, rustig de omgeving verkennen of genieten van hun favoriete snack. Geduld is dan ook zeker geen overbodige luxe, want de makkelijkste manier om mooie foto’s van een kat te maken, is om hun ritme te volgen en ze gewoon hun ding te laten doen, zodat ze vergeten dat jij überhaupt aanwezig bent. Dit principe geldt uiteraard voor meerdere  fotografie niches, maar des te meer voor kattenfotografie. Een kat die zich goed voelt, zal maar al te graag zijn persoonlijkheid laten zien op de foto’s, en er is niets leuker dan een beetje ‘cattitude’. Hou er wel rekening mee dat sommige katten erg angstig zijn tegenover vreemden of nieuwe elementen in hun omgeving. Als fysieke afstand houden van het dier, het verwijderen van zoveel mogelijk nieuwe elementen of het geven van voldoende tijd om te wennen niet werkt, is het geen schande om de handdoek in de ring te gooien.

“er is niets leuker dan een beetje ‘cattitude'”

Niet zo mysterieus als ze je willen laten geloven

Het fotograferen van katten vereist dus niet alleen technische vaardigheden om het juiste moment vast te leggen, maar ook een beetje kattenpsychologie. Als huisdierenfotograaf vergeten we soms dat katten geen honden zijn en dat ze niet op dezelfde manier benaderd kunnen worden. Eigenlijk is het heel eenvoudig: het geheim is durven controle los te laten, geduldig te zijn en te ondergaan.

Kat De Laet won internationaal al verschillende awards als fotograaf van katten en andere huisdieren. Je kan haar werk ontdekken op Instagram, waar zelfs haar katten een eigen account hebben. Zelf interesse in een fotoshoot? Dat kan via de website van Kat.