De ‘Fashion Industry’ is een wereld waar menig amateur, maar ook professioneel fotograaf van droomt. Vaak blijft het echter ook bij dromen.
In de modesector wordt jaarlijks miljarden geïnvesteerd in het maken en vooral ook het verkopen van kleding. Het is een booming business die bestaat uit twee werelden die bijna parallel lopen. Aan de ene kant is er de designer mode, wat onder de noemer ‘high fashion’ valt. Aan de andere kant zien we alles dat prêt-a-porter (klaar om te dragen) is, massamode vaak geassocieerd met ‘catalogue fashion’.
Mode kan je het beste definiëren als een bepaalde stijl gecombineerd met accessoires, welke worden gedragen door een bepaalde groep mensen op een bepaald moment. “Alles komt terug” gaat het gezegde en dat zie je vaak in deze sector. Anno 2022 is retro bijvoorbeeld in en vind je veel invloeden uit de jaren 60-70. Tijdens de fashion week in New York liep de stad dan weer gevuld met mensen met een bivakmuts of cagoule, gekend uit mijn schooltijd in de jaren ’70 en ‘80. Het mag allemaal wat aparter zijn en meer opvallen.
Het verschil tussen de beide modewerelden kan niet groter zijn. Daar waar topdesigners zeer dure modeshows organiseren met de bijhorende catering, drank en feestjes, in locaties zoals Parijs, New York, Milaan, Londen,… wordt massamode of street style verkocht in grote magazijnen en shoppingcentra over gans de wereld.
De budgetten tussen beide zijn niet te vergelijken. De haute-couture zal op de catwalks en voor fotoshoots, reclamebeelden en ander fotografisch materiaal dan ook kiezen voor topmodellen, vaak heel gekende gezichten in de modewereld, of bekende acteurs en actrices. Deze worden gecombineerd met de bekendste namen in de modefotografie. Een voorbeeld is Mario Testino, een fotograaf van het allerhoogste niveau die geregeld samenwerkt met topmodellen en beelden en editorials maakt voor grote namen zoals Vogue. Je begrijpt dan ook dat zulke projecten een enorm prijskaartje hebben.
Zelf heb ik helaas ook nooit kunnen proeven van die wereld, maar gelukkig zijn er bepaalde leveranciers en merken die ergens tussen de twee werelden zweven, en zich ook willen profileren op een ander niveau dan dat van de massaproductie. Deze merken en designers hebben niet de topbudgetten van merken zoals Chanel, maar ze maken wel gebruik van high fashion beelden, betere (en dus ook vaak duurdere) modellen, goede stylisten, make-up artiesten en fotografen.
Dit alles maakt dat “fashionfotografie” één van de grootste en meest diverse takken van de fotografie is, onderverdeeld in diverse genres en sub-genres met elk zijn eigen vereisten voor techniek, kennis, apparatuur en budget. Het gaat dan over het fotograferen van mode producten en het maken van reclamebeelden tot high fashion beelden die bijna fine-art fotografie zijn. Het is niet voor niets dat gerenommeerde modefotografen vaak tentoonstellen in bekende kunstgalerijen over heel de wereld. Maar wat voor soorten mode fotografie zijn er dan allemaal hoor ik je denken.
De meest gekende stijlen zijn de ‘high fashion fotografie’, de ‘editorial fashion’ die qua stijl en productie vaak vergelijkbaar is met “high fashion”, maar waarbij ook niet alledaagse mode wordt gefotografeerd. Vaak gaat het om een serie van beelden die een soort verhaal vertellen. Deze beelden en producties worden meestal gepubliceerd in mode magazines.
in alle facetten van het beeld.
Vervolgens hebben we ‘street & catalogue fashion’ waarbij modellen kleding dragen die jij en ik ook zouden dragen. Deze foto’s worden gemaakt op locatie of in een studio en worden gepubliceerd in de verkoopcatalogi. De ‘runway’ fotografen zijn diegenen die de modeshows afschuimen om de laatste modetrends op plaat vast te leggen. Verder hebben we nog ‘glamour’, een stijl tussen modefotografie en portretfotografie waarbij de schoonheid van het model benadrukken de prioriteit is.
In dit artikel zullen we het voornamelijk hebben over de ‘high-fashion’ fotografie. Je denkt misschien dat je zelf nooit topmodellen voor de lens zal krijgen door een gebrek ervaring, dure apparatuur of de juiste connecties, maar het is zeker niet onmogelijk om zelf mooie en toffe ‘high fashion’ beelden te maken.
Verzorgde en goed afgewerkte foto’s kunnen een serieuze meerwaarde hebben in het portfolio van menig fotograaf. Bovendien kunnen bepaalde beelden zo sterk zijn dat ze hun weg vinden naar een verkoop als kunstfoto of de sleutel vormen die deuren doet opengaan bij belangrijke connecties in de modewereld.
Hoe begin je aan een high fasion project?
Beschouw allereerst je fotoshoot als een heus filmproject. Het gaat immers niet alleen over het promoten en verkopen van een kledingstuk, maar ook het weergeven van de visie en de stijl van het modehuis of de klant. Bij veel producties wordt er ook daarom gebruik gemaakt van styling, make-up en werk je dus samen met andere creatieve partijen.
Jouw belangrijkste doel is het samenbrengen van de ideeën en vaardigheden van al deze partijen, inclusief de jouwe als fotograaf. Om dit allemaal praktisch in goede banen te leiden hebben we verschillende praktische en vooral haalbare tips om zelf een dergelijk project te realiseren.
Werk eerst en vooral een idee uit aan de hand van een moodboard. Dit bord bestaat uit voorbeeldfoto’s van kledingstijlen, poses, looks, make-up, maar ook kleuren (welke misschien als een vorm van rode draad kunnen terugkomen in je productie ) opmerkingen en tekstvelden met meer uitleg. Toffe tools om een moodboard aan te maken kan je vinden op gomoodboard.com. Gomoodboard is volledig gratis. Je kan voorbeeldfoto’s uploaden en elke foto voorzien van commentaar.
Het eindresultaat kan je via een link delen met alle medewerkers van de shoot. Milanote werkt gelijkaardig, maar hier kan je ook tekstvelden in het moodboard plaatsen. Online delen gaat ook, maar een voordeel is dat je het in perfecte kwaliteit kan exporteren naar een pdf- of Word-bestand. Voorbeeldfoto’s en ideeën vind je op sites zoals pinterest.com, waar je op een eenvoudige manier zoektermen kan ingeven en meteen relevante beelden te zien krijgt. Op deze website kan je beelden die je tof vindt bewaren op een zelfgemaakt bord. Op die manier leert Pinterest je interesses kennen en krijg je af en toe een e-mail met nieuwe voorbeelden. Je kan de gekozen beelden ook downloaden en ze daarna uploaden naar je online moodboard. Laat je dus zeker inspireren door naar beelden te gaan kijken van bekende high-fashion fotografen en neem daar zeker bepaalde zaken van mee in je eigen producties. Let wel: in bijna alle gevallen rust op dit beeldmateriaal een copyright van de auteur en maker van het beeld. Let dus op en respecteer steeds het auteursrecht en vermeld je bronnen. Verder is het ook niet de bedoeling om klakkeloos beelden te gaan namaken. Probeer creatiever te zijn en mix verschillende elementen tot een eigen recept.
Opgelet met auteursrechten bij het maken van een moodboard
Op zoek naar het juiste model
De volgende stap is op zoek gaan naar mogelijke modellen, eventueel een make-up artieste (zeker aan te raden bij deze tak van fotografie) en misschien zelfs een styliste of onbekende mode ontwerper. Een eenvoudige manier om in contact te komen met mogelijke kandidaten is het gebruik van platformen zoals Facebook. Je kan zoeken op de term ‘modellen tfp’ (tfp = Time For Print).
Niemand in de productie wordt betaald en iedereen werkt voor het verkrijgen van de afgewerkte foto’s). Je zal merken dat er zeer veel groepen bestaan waar modellen, make-up artiesten en andere creatievelingen samenkomen. Post in dergelijke groepen gerust je voorstel en wees eerlijk en vooral duidelijk. Verwijs naar je idee en/of moodboard, maak duidelijk dat het niet jouw beelden zijn indien je ze hebt verzameld op internet, zeg wat je zoekt en vermeld ook best de regio waar je de productie wenst uit te werken.
Verwijs eventueel ook naar je eigen portfolio, zodat mogelijke kandidaten een idee krijgen van je kunnen. Let wel, voor een high fashion shoot zoek je best naar één of meerdere modellen die groot genoeg zijn en vallen binnen de standaardmaten van de industrie. Het is een jammer feit, welk ik zelf betreur, maar in de realiteit worden in deze business zeer strenge voorwaarden gehanteerd inzake grootte, figuur, speciale kenmerken en gewicht.
In 2016 sloten modellenbureaus en tijdschriften zoals Vogue een overeenkomst om ongezond dunne modellen te voorkomen. Sindsdien staat de gezondheid van de modellen steeds voorop. Uit een onderzoek van de Nederlandse NOS blijkt echter dat er vanuit modellenbureaus nog steeds een ongezonde druk bestaat om af te vallen en dun te zijn.
Vind je je gading niet op Facebook of andere sociale mediakanalen, neem dan gerust eens contact op met een minder groot modellenbureau. Zij hebben zeer vaak new faces waarbij zowel de modellen als het bureau nog nood hebben aan extra materiaal voor hun portfolio. Let hierbij wel op dat je kiest voor een “echt” modellenbureau en niet bij zogenaamde bureaus die zomaar iedereen aannemen als model.
Het is nu éénmaal zo dat niet iedereen geschikt is als model en dan spreek ik absoluut niet over maten, maar eerder over de looks, poses, blikken en kennis van zaken. Die laatste bureaus hebben vaak ook speciale tarieven voor amateurfotografen, daar waar de echte modellenbureaus dit niet hebben, gezien dat helemaal niet hun doelpubliek of core-business is.
Uiteraard zijn deze bureaus wel kieskeuriger wat betreft samenwerkingen, maar het kan dus best gebeuren dat je een zeer goed new face model kan fotograferen op tfp basis of tegen een kleine onkostenvergoeding. Zeg er ook duidelijk bij dat het gaat om een fotoshoot zonder commerciële doeleinden, dat drukt de prijs meestal aanzienlijk. Eens het team is samengesteld kunnen we eindelijk starten met het fotograferen zelf.
Aandachtspunten tijdens een high fashion shoot
Het is natuurlijk belangrijk om erop te letten dat je foto’s ook “high fashion” gehalte uitstralen. Beperk je dus in geen geval tot het maken van enkele portretten, verval niet in standaardposes, en ga niet voor kleding die als casual kan omschreven worden. Nee, net zoals er in de wereld van de hautecouture altijd wordt overdreven met kleding tot op het punt waar je denkt “Dat draagt toch geen mens op straat?”, gaan we bij high fashion fotografie ook op zoek naar grenzen die we indien mogelijk op een esthetische manier kunnen overschrijden.
We gaan dus afwijken van standaard regels en ideeën. Er mag gerust een hoek af zijn… Ga dus niet voor de standaard 50 of 85mm lens, maar doe eens gek. Probeer je modellen eens te fotograferen met een breedhoeklens tussen de 14 en 35mm (zie openingsbeeld), wat uiteraard niet wegneemt dat je ook foto’s met een high-fashion gehalte kan maken met langere lenzen.
Gebruik ook geen diafragma’s van F 1.4 of 1.8 om de achtergrond onscherp te maken, maar neem je achtergrond en locatie mee in het verhaal. Laat deze een rol spelen in je foto en je compositie. Hiervoor hoef je niet persé te kiezen voor dichtgeknepen diafragma’s van F8 of F11 (hoewel dit ook perfect mag), maar overweeg F2.8 tot F5.6. Met een breedhoeklens van 14mm zal ook op F2.8 de achtergrond nog duidelijk genoeg in beeld komen, waarbij je mits een goede beeldopbouw en lichtinval niet het gevoel krijgt dat de modellen in de scene zijn geplakt.
Neem ook lagere standpunten aan of net hogere, maar wijk ook daar af van alles wat voor jou normaal lijkt. Rek gerust de al lange benen van het model optisch nog een stuk uit en laat hen ook wat overdreven poses aan nemen. Ook dit kan je beeld boeiender en vooral specialer maken. Gebruik ook kleding, styling, make-up en accessoires waarvan je misschien zelf denkt: “dit is er over”. Het toffe aan het oefenen met dit genre fotografie is dat niets gek genoeg is.
Dit zorgt er voor dat je beelden niet gaan lijken alsof ze uit een verkoopcatalogus komen. Durf het ook allemaal wat spannender te maken zonder dat het vulgair wordt. Speel in op wat jij denkt dat bij jou als fotograaf past en hetgeen je denkt dat mensen graag willen zien en onthouden. Let bij je keuzes wel op dat, hoewel het allemaal wat “crazy” wordt, het wel nog klopt voor je klant.
Zo heb ik samen met Marc Wynen (www.pmmediaproducers.be) een beeld gemaakt voor een sportwagenmerk waarbij we een model hebben gestyled in een klassevolle business look in combinatie met een racehelm. Op dat moment was het zaaks om een racehelm te kiezen die wordt gebruikt in de autosport en niet de fout te maken om een motorhelm te gebruiken. Dit zou direct opvallen bij de klant én bij de doelgroep voor wie het reclamebeeld bedoeld was.
Wat met belichting?
Om het allemaal nog wat gekker en anders te maken, wordt bij deze tak van fotografie ook gebruik gemaakt van andere soorten lichtbronnen. Eerder dan gebruik te maken van zachte, veilige lichtbronnen of zuiver natuurlijk licht, zal hier praktisch altijd een stevige portie flitslicht aanwezig zijn in de opname. Het is dus niet de bedoeling om te gaan werken met zachte lichtbronnen met weinig con trast, zoals softboxen.
Waarom zou je dergelijk braaf licht in een pittige scene gooien? Dat plaatje klopt niet. Dat is ook de reden waarom de mode-industrie vaak gebruik gemaakt van kleine en harde lichtbronnen, met eventueel harde slagschaduwen. Evengoed gaat men gebruik maken van grotere lichtbronnen maar die zullen dan veel contrastrijker licht gaan produceren. Denk maar aan beautydishes, een parabole lichtvervormer of ringflitser.
Als je dat niet hebt en enkel een grote softbox of octabox, is dat geen probleem, maar gebruik deze laatsten dan zonder diffuus doek om een veel contrastrijker licht te krijgen. Of probeer het met een opzetflitser die je het liefst los van de camera gebruikt, zodat je zelf de hoek van het licht komt kan kiezen.
Licht in je voordeel gebruiken
Dat brengt ons meteen bij het laatste punt en dat is de manier waarop je dat licht gaat gebruiken, want zoals de meesten wel weten is hard en contrastrijk licht veel moeilijker werken dan zacht en veilig licht. Gelukkig kunnen we dat bij high fashion fotografie allemaal vergeten. Vergeet het strijklicht, de mooie Rembrandt, de veilige 45° hoek van je licht enzovoorts.
Je moet maar één ding onthouden en dat is dat licht van boven komt, zodat je horrorscenes kan vermijden. Voor de rest mag je echter je gang gaan en volop experimenteren met licht. In de praktijk zal je merken dat bij dit type fotografie vaak heel vlak licht wordt gebruikt, licht dat uit dezelfde hoek komt als de lens.
Dit vermijdt zware en vaak moeilijke schaduwpartijen en geeft de aanzet voor nabewerking in Photoshop of een ander fotobewerkingsprogramma. Het is uiteindelijk veel makkelijker om achteraf extra schaduw aan te brengen dan ongewenste schaduwen weg te werken. High fashion is een tak van fotografie die commercieel gezien niet voor iedereen is weggelegd, maar wel eentje waar je heel veel plezier mee kan beleven en soms zeer verrassende resultaten met kan boeken.
Hou er wel rekening mee dat een grondigere kennis van na bewerken en Photoshop zeker een pluspunt is. Vergeet ook geen verhaal te vertellen met je beelden om je portfolio uit te breiden. Kortom, experimenteer eens met een eigen productie en doe vooral eens “GEK”!
Wil je beter leren fotograferen?
Neem dan een abonnement op Shoot Magazine (6x per jaar).
Shoot is hét fotografiemagazine voor en door enthousiaste fotografen. In Shoot vind je de beste tips en trucs, workshops en cursussen voor geslaagde foto’s, de knapste fotoplekjes in België, de helderste uitleg over fotografietechnieken, tests van nieuwe camera’s, lenzen en meer, plus foto’s van de beste Belgische fotografen.
