Wat te fotograferen en wat niet?

Dit lijkt een gemakkelijke keuze: fotografeer de dingen die er goed uitzien en vermijd de dingen die er slecht uitzien. Maar was het maar zo gemakkelijk. Dan hoef ik alleen maar deze inleidende paragraaf te schrijven en kan ik verder gaan naar het volgende hoofdstuk, met een enorme zee van niets ertussenin. Scott Kelby

Fotografeer: oude mensen en kinderen

Als je reistijdschriften bekijkt, zie je veel foto’s van kleine kinderen en hele oude mensen, waarschijnlijk omdat kinderen schattig zijn en oude mensen de locatie een historisch gevoel geven. Het verbaast me eigenlijk dat honden en katten niet vaker op reisfoto’s voorkomen, ik zie zelden huisdieren in de reistijdschriften belanden. (Maar dat komt waarschijnlijk omdat ze mijn honden niet hebben gezien, dat zijn de mooiste honden op aarde. Maar ik dwaal af.) Maar goed, voeg kinderen en oude mensen toe aan je lijst voor reisfoto’s als ze daar al niet op stonden. Als het trouwens om kinderen gaat, vraag ik altijd de toestemming aan de ouders voordat ik een kind fotografeer. Als je rondsluipt om kinderen te fotograferen, kom je waarschijnlijk in de problemen, maar als je toestemming vraagt, voorkom je dat en maak je geweldige foto’s van de lokale bevolking.

Fotografeer: kleur als onderwerp

Mensen vinden kleur interessant en je ziet vaak foto’s waarbij de kleur het onderwerp is, of het nu rijen felgekleurde huizen zijn, rijen zachte, pastelkleurige winkels, of gewoon een rode muur met een gele deur. Je weet meteen waarom die foto gemaakt is, niet omdat het onderwerp zo interessant is, maar omdat de kleuren zo intrigerend zijn. Waar je op moet letten is contrast. Zoek naar contrasterende kleuren, die er samen geweldig uitzien en als je eenmaal zoiets hebt gevonden, verken dan de scène om een interessante compositie te vinden. Bekijk deze foto eens. Het is gewoon een vaas. Tenminste, ik denk dat het een soort vaas is, of misschien is het een plantenbak zonder planten. Ik weet het niet zeker, maar het maakt ook niet uit, want het onderwerp van deze foto is niet de vaas, het is de kleur. Let tijdens je reizen op levendige, contrasterende, interessante kleuren en je zult je verbazen over hoeveel kansen je tegenkomt.

Fotografeer: wat lokale mensen dragen

Dit is weer een van die onderwerpen die je kunt vastleggen om mensen die je foto’s bekijken een idee te geven van de lokale cultuur, zoals op deze foto, gemaakt in Essaouira, Marokko. Nu kan het best zo zijn dat op de plek waar je op bezoek bent, de mensen zich ongeveer op dezelfde wijze kleden als de mensen in je eigen buurt, in dat geval kunt je dit onderwerp overslaan. Maar als hun kleding een lokaal tintje heeft, of als ze zich feestelijk kleden om uit te gaan, voeg dit dan toe aan je fotolijst. Ik houd bijvoorbeeld van de wijze waarop de Parijzenaars zich kleden. Mode is erg belangrijk voor hen en je zult Parijzenaars altijd in stijlvolle kleding zien, zelfs als ze alleen maar naar de supermarkt gaan.

Fotografeer: stadsgezichten van bovenaf

Dit is nog een van die onderwerpen die je zo vaak ziet: een levendig stadsgezicht dat van bovenaf is gefotografeerd, zoals deze foto, genomen vanaf de Arc de Triomphe in Parijs. De beste plek voor een stadsgezicht van Parijs is waarschijnlijk het observatorium op de top van de Tour Montparnasse, het op een na hoogste gebouw van Frankrijk, waardoor je een nog ruimer uitzicht hebt op de stad of de Eiffeltoren. Ze hebben voor je camera zelfs gaten in het plexiglas van het uitzichtplatform gemaakt en de laatste keer dat ik er was, kon je er zelfs een statief opzetten. Als er geen hoge torens of gebouwen zijn van waaruit je kunt fotograferen, probeer het dan vanaf het dakterras van een hotel of een bar. Je hebt dan vaak geweldige vergezichten om te fotograferen en over het algemeen rekenen ze geen kosten (zoals bij die uitzichtplatformen op het dak van kantoorgebouwen wel vaak het geval is). Op dit moment is het goedkoopste ticket dat je voor het One World Observatory in New York kunt krijgen 38 dollar als je van tevoren online boekt, of 45 dollar als je ter plekke een ticket koopt. Trouwens, in New York vind je, vanuit een fotografisch oogpunt, het uitzicht vanaf de Top of Rock waarschijnlijk veel beter, maar dat is ook 38 dollar per persoon. Je kunt beter uitkijken naar een geweldige bar op een dak en dat geld besteden aan wat hapjes en een drankje. Of boek een kamer in het hoogste hotel in de stad en vraag om een kamer met uitzicht op een zo hoog mogelijk verdieping. En als je dan door het glas van een raam moet fotograferen, plaats je lens dan voorzichtig tegen het glasoppervlak om de reflecties te verminderen die je krijgt als je de lens zelfs maar een paar centimeter van het glas houdt.

Fotografeer: caféterrassen

Een gemakkelijke manier om de charme van een stad te laten zien, is door een van de terrasjes in beeld te brengen. Dit is een van die dingen die altijd tot de verbeelding spreken als mensen een vreemd land bezoeken: buiten zitten, genieten van een kopje koffie of een maaltijd en gewoon kijken naar wat er voorbijslentert. Dus als je zo’n schilderachtig caféterrasje laat zien, raak je je kijkers vaak in het hart. Persoonlijk geef ik er de voorkeur aan om een terras zonder de vaste gasten te laten zien, zodat het lijkt dat de tafel voor hen klaar staat. Dat zorgt er bovendien voor dat de foto niet over de mensen aan tafel gaat, maar meer over het restaurant of café zelf.

Fotografeer: kathedralen, musea en paleizen

Het lijkt erop dat je tegenwoordig geen rondleiding meer kunt maken zonder een kathedraal, klassiek oud museum of paleis te bezoeken en dat vind ik helemaal prima. Ik ben dol op het fotograferen van het ouderwetse vakmanschap en de ongelooflijke details die sommige van deze klassieke oude gebouwen hebben (deze foto is gemaakt in het Vaticaan in Vaticaanstad, Italië). Bij dit soort foto’s, die je over het algemeen met weinig licht moet maken, is de truc om je camera superstil te houden, zodat je scherpe foto’s krijgt. Het probleem is dat bij veel van dit soort locaties statieven verboden zijn. De enige manier waarop ik deze scherpe opname bij weinig licht kon maken, was door mijn camera op mijn Platypod Ultra te monteren (zie bladzijde 66). De bewakers in het Vaticaan zagen het, maar als het geen drie poten heeft, kan het ze zoals gewoonlijk om de een of andere reden niets schelen. Ik kon de Platypod overal in het Vaticaan gebruiken (op de vloer, langs relingen en barricades enzovoort), maar ook zonder problemen in kathedralen, bibliotheken en paleizen over de hele wereld. Als je het geluk hebt een plek te vinden waar men het niet erg vindt als je een statief gebruikt, dan is dat helemaal goed. Ook kun je tegenwoordig op steeds meer locaties vanaf een statief fotograferen als je een speciale ‘fotopas’ koopt. Die is dan wel vaak duurder dan het normale toegangsbewijs, maar dan mag je naar hartenlust fotograferen met een statief. Die kleine extra vergoeding vind ik het meestal wel waard.

Fotografeer: details die een verhaal vertellen

Deze vier foto’s zijn allemaal gemaakt in dezelfde charmante bed & breakfast in Valensole, Frankrijk, en ze helpen alle vier het verhaal van mijn bezoek daar te vertellen. Het zijn geen ‘overweldigende’ foto’s en los zijn ze niet veelzeggend. In feite zijn het allemaal heel eenvoudige foto’s, maar ze worden sterker als ze in een serie als deze worden samengevoegd, waarbij je meerdere foto’s tegelijk op dezelfde bladzijde presenteert. De plek om afdrukindelingen met meerdere foto’s zoals deze samen te stellen, is trouwens in Lightroom Classic. Dit kun je met de module Afdrukken doen. Die wordt geleverd met een aantal vooraf ingestelde indelingen, maar je kunt gemakkelijk je eigen afdrukindelingen maken. Vervolgens sla je de bladzijde op als een JPEG-afbeelding en kun je die delen op Instagram of Facebook enzovoort. Je kunt dit ook allemaal handmatig in Photoshop doen, maar Lightroom maakt het je wel zo gemakkelijk. Zet het fotograferen van kleine details op je fotolijst (en niet alleen van de plek waar je verblijft, maar van elke plek waar kleine details een verschil maken) en ze helpen het verhaal van je bezoek te vertellen.

Fotografeer: het eten!

Wanneer onderzocht wordt waarom mensen graag reizen, is een van de belangrijkste dingen die naar voren komt dat mensen graag gerechten uit de regionale keukens proeven. Ze houden ervan om de lokale smaken, koffie, desserts, maaltijden en drankjes te proberen, dus als je het eten fotografeert, maak je foto’s die mensen graag zien. Vaak zie je dit soort foto’s ook in reistijdschriften. Erg populair zijn foto’s waarbij je de ober het gerecht ziet brengen, of waarbij een kopje koffie op tafel wordt gezet. Dat voegt een menselijk element toe aan je foto’s, zoals deze foto linksboven, in Wenen, waarop de ober een rondje bier aflevert. Ik heb een recept voor het maken van foto’s van gerechten dat heel goed werkt (zie bladzijde 244), maar plaats voorlopig het eten dat geserveerd wordt bovenaan je reisfotolijst met wat ‘je moet fotograferen’.

Fotografeer: interessante architectuur

Een van de fascinerendste aspecten van veel steden is hun architectuur. Je vindt op veel plaatsen een prachtige combinatie van oud en nieuw, van China en Europa tot het Midden-Oosten. De ultramoderne architectuur die je op deze foto ziet, is een ontwerp van de wereldberoemde Spaanse architect Santiago Calatrava. Dit complex van futuristische gebouwen in Valencia, Spanje, heet ‘Ciudad de las Artes y las Ciencias’ (Stad van de Kunsten en Wetenschap). De rest van Valencia is wat je zou verwachten van een oude Spaanse stad: prachtige oude kathedralen, mooie klassieke gebouwen en schilderachtige kronkelende straatjes vol met winkels en cafés. Maar in het midden van dit alles bevindt zich dit verbazingwekkende architectuurwonder. Het is echt de moeite waard om dat vast te leggen, omdat het goed weergeeft wat Valencia tegenwoordig is. Parijs heeft ook zo’n wijk met ultramoderne architectuur, La Défense, met torenhoge wolkenkrabbers waar je zelden aan denkt als je aan Parijs denkt. De gebouwen zijn opmerkelijk en absoluut de korte taxirit waard (technisch gezien is het niet in Parijs, maar ja…). Hoe dan ook, voeg interessante architectuur toe aan je lijst voor reisfoto’s en wees niet terughoudend om zowel het oude als het nieuwe te fotograferen. Onthoud: als je je fotografische verhaal online vertelt, kun je de moderne foto’s groeperen, zodat ze niet uit de toon vallen. Veel mensen zullen verrast zijn om dit moderne aspect te zien van steden die ze al vaak hebben gezien.

Fotografeer: het blauwe uur

Dit is een van mijn favoriete momenten om te fotograferen. Het blauwe uur beleef je net nadat de zon ondergaat en het is een beetje een vreemd, maar geweldig fenomeen. Nadat het donker is geworden en de lucht bijna effen zwart is, verandert de lucht slechts een paar minuten in een geweldige, rijke blauwe kleur (zoals op deze foto, die is gemaakt vanaf een terras in Valensole, Frankrijk). Je hebt dan een kort moment om prachtige foto’s te maken, want de warme lichten van de stad contrasteren prachtig met de blauwe avondhemel. O ja, ik zal je nog iets vertellen: de term ‘het blauwe uur’ is duidelijk een marketingterm, want dit prachtige blauwe uur duurt maximaal maar zo’n 15 minuten (als je geluk hebt), dus zorg dat je paraat staat als de lucht zo blauw is. Je kunt er bijvoorbeeld met de app PhotoPills (zie bladzijde 72) achter komen wanneer het blauwe uur op een bepaalde dag op een bepaalde locatie precies begint en eindigt. Deze app toont de informatie van de locatie waar je je op dat moment bevindt (of van de plek waar je naartoe wilt reizen).

Fotografeer: metrostations

Fotograferen van metrostations is tegenwoordig populair bij reisfotografen en dat komt misschien omdat metrostations over de hele wereld steeds interessanter worden. Van de sierlijke metrostations in Moskou, de ongelooflijk creatieve metrostations in Stockholm, tot de moderne metrostations die je in Praag of Boedapest ziet (op de foto zie je er een uit Praag). Opmerking: ik zet hier graag even een van mijn favoriete reisfotografen aller tijden, Elia Locardi, in het zonnetje. Deze fotograaf is volgens mij jaren geleden deze rage in de metrostationsfotografie begonnen met zijn verbluffende HDR-foto’s van de metrostations van Stockholm. Deze stations zijn vaak een prachtige mix van chroom en glas, tegels en felle lichten, met mooie heldere kleurvlakken die er een mooie eenheid van maken. Het zal je verrassen zijn (nou ja, bij mij was dat in ieder geval wel het geval) hoe leuk deze foto’s kunnen zijn. Geduld is de belangrijkste eigenschap die je nodig hebt, als je foto’s wilt maken zonder massa’s lokale reizigers en toeristen. Voor deze foto heb ik wel 10 tot 15 minuten moeten wachten voor deze kans om een foto van dit lege station te maken, maar laat dat je niet afschrikken. Het belangrijkste om in gedachten te houden: dat station hoeft niet 3 minuten leeg te zijn voor een foto; je hebt genoeg aan 1/125 seconde.

Fotografeer: met een object op de voorgrond

In het hoofdstuk over compositie hebben we het gehad over het verschijnsel dat een object op de voorgrond plaatsen helpt om diepte aan je foto geven. Door zo lagen aan je beeld toe te voegen trek je de kijker als het ware de foto in. Populair bij reisfoto’s is een voorgrondobject zoals op deze foto; in dit geval de boeg van een gondel. Je komt veel van dit soort foto’s tegen, met alles van roeiboten tot kano’s, die je het gevoel te geven dat je erbij bent. Een van de populairste voorgrondobjecten op Instagram maakte reisfotograaf Murad Osmann beroemd: zijn vrouw. Zij stond steeds voor hem en leidde de kijker deze prachtige reisscènes binnen. Het is slim om gebruik te maken van dit compositie-idee. Let op mogelijkheden om een object op de voorgrond (zoals een boot, een fiets of een vriend) te gebruiken om de kijkers de foto in te leiden en ze het gevoel te geven dat ze er ook bij waren.

Fotografeer: de plek waar je logeerde

Natuurlijk maak je een paar foto’s van de plekken waar je logeert, al was het maar voor je eigen plakboek. Maar waar ik het hier over heb, is dat je de tijd neemt om een mooie foto te maken. Zo eentje die het hotel of B&B graag op hun website zou willen zetten om reclame te maken. (Op deze foto zie je een van de verbindingsgangen in het hotel La Mamounia in Marrakesh, Marokko, gemaakt vanuit een laag standpunt. Een ongelooflijk hotel.) Wanneer je het hotel of B&B laat zien waar je verbleef, geeft dat een extra dimensie aan je reisfotografie. Tip: ik maak vaak met een groothoeklens een foto van mijn hotelkamer net nadat ik ben ingecheckt en de kamer er tiptop uitziet. Mijn bagage zet ik even in de badkamer, zodat die buiten beeld blijft, dan zet ik mijn statief op en maak de foto’s terwijl de kamer er nog op zijn best uitziet.

Fotografeer: markten

Naast het bekijken van de lokale architectuur, contacten met de lokale bevolking en het proeven van hun lekkere eten, is winkelen nog iets wat we graag in het buitenland doen. Er zijn vaak prachtige openluchtmarkten, met veel eetkraampjes, die mooie foto’s voor je reisverhaal opleveren. Voorbeelden zijn de beroemde markten van Istanbul, Philadelphia, Valencia en Duitsland (de straatmarkten), die een paradijs voor fotografen zijn. Plus: ik houd ervan als de kaartjes met de prijs en omschrijving in een andere taal zijn, zoals je op deze foto ziet. Nu we het er toch over hebben: iets wat ik ook altijd fotografeer zijn handgeschreven restaurantmenu’s of drankkaarten op de borden buiten restaurants of op schoolborden. Ik vind ze charmant en ik krijg er vaak leuke reacties op (ook al is het een eenvoudig klusje). Waarschijnlijk maak je geen foto van een drankkaart die de show zal stelen en waarvan je een afdruk maakt om aan de muur te hangen, maar het zijn mooie beelden om het verhaal van je reis mee te verrijken.

Overslaan: dieren

Wat zou het geweldig zijn om die unieke foto te maken van die hengsten die recht op je af komen als ze door een ondiep watertje galopperen, terwijl het water langs ze omhoog spettert en hun manen in de wind opwaaien… Maar wanneer we tijdens onze reis dieren fotograferen, krijgen we zoiets waarschijnlijk niet te zien. Wat we te zien krijgen, zijn geiten. Zoals deze geiten die ik jaren geleden op vakantie in Griekenland fotografeerde. Op dat moment zeg je: ‘Hé, schat, kijk nou eens: geiten!’ En dan maak je een foto. Later bekijk je die foto en denk je: waarom heb ik in hemelsnaam een foto van die geiten gemaakt? Dat zich tijdens je reis een kans voordoet om geweldige foto’s van dieren te maken is klein, of het doel van je reis moet het fotograferen van dieren zijn, zoals bij een reis naar Zuid-Afrika, Kenia of Costa Rica. Maar in een vakantiestad krijg je in plaats daarvan geiten, ezels of koeien die ergens gras staan te eten, of schapen die gras staan te eten, en… nou ja, het is onwaarschijnlijk dat je iets voor je lens krijgt wat je aan iemand wilt laten zien. Zet dit genre foto’s dus op je lijst met onderwerpen om over te slaan.

Overslaan: fonteinen met ‘bevroren water’

Als je geen grijsfilter en een statief bij je hebt en je ziet een prachtige fontein, dan maak je waarschijnlijk de gevreesde foto met ‘bewegend water bevroren in de lucht’ (zie afbeelding). Om dat te voorkomen kun je het volgende doen: noteer de locatie van de fontein en kom terug wanneer (a) je een grijsfilter en statief hebt, zodat je overdag prachtig, zijdezacht water krijgt (zie bladzijde 115). Of (b) als je een statief of iets dergelijks bij je hebt en het buiten donker genoeg is om te fotograferen met een klein diafragma, zoals f/22 of f/32, waardoor je sluiter langer open kan blijven, zodat je prachtig zijdezacht water krijgt. Of (c) je hebt je statief bij de hand, het is later op de avond en de fonteinverlichting staat aan, zodat je mooie, zijdezachte fonteinfoto’s kunt maken. Ik ben dol op fonteinfoto’s laat op de avond of ’s nachts. De kleuren kunnen dan heel mooi zijn en je krijgt in het donker bijna automatisch dat zijdezachte water. Je weet nu dus wat er niet goed uitziet. Dat is die prachtige fontein met bewegend water bevroren in fel daglicht. Sla die foto over totdat je terug kunt komen om die mooie foto met de juiste uitrusting of op het juiste moment te maken.

Overslaan: rommelige taferelen

In een eerder hoofdstuk hadden we het over eenvoud in de compositie en dit is een goed voorbeeld van wat je beter niet kunt fotograferen: rommelige scènes. Dit soort taferelen kom je overal tegen in een stad. Het is een combinatie van toeristen, verkeers- en uithangborden en mensen die op hun mobiele telefoons kijken. Als kijker weet je echt niet meer waar je naar moet kijken, er is geen duidelijk onderwerp. Het is niet echt een compositie; het is een momentopname. Je wilt niet thuiskomen met heel veel momentopnamen, dus als je een rommelig tafereel zoals op deze foto ziet, sla dat dan over of zoek iets in het tafereel wat je er wilt uitpikken. Zoom daar strak op in, vereenvoudig de scène en misschien zie je ineens een mooie compositie. Bespaar jezelf veel tijd door rommelige scènes gewoon over te slaan.

Overslaan: mensen in alledaagse situaties

Een van de levende legendes in de fotografie is Jay Maisel. Hij is een briljant fotograaf, zijn werk wordt over de hele wereld geprezen en hij is onderwerp van een Amazon Prime-documentaire over zijn leven. Hij schreef een belangrijk boek (volgens mij zijn beste werk) met de titel Light, Gesture and Color (disclaimer: mijn bedrijf werkte met Jay samen bij de productie van dit boek). In het boek legt Jay uit dat een foto om interessant te zijn een van de volgende eigenschappen of een combinatie daarvan moet hebben: de foto moet ofwel (a) verbazingwekkend, interessant of dramatisch licht hebben, (b) ofwel een persoon bevatten die een interessant gebaar maakt (iets wat je een doorsneepersoon niet gauw zult zien doen) of (c) moet verbluffende kleuren bevatten. Natuurlijk, als een foto al twee van deze aspecten heeft, bijvoorbeeld geweldig licht en prachtige kleuren, of een fascinerend gebaar in dramatisch licht, dan is dat nog sterker. En in het zeldzame geval dat je alle drie de aspecten in een foto kunt vangen dan ben je echt goed op weg. Zijn boek staat vol met geweldige voorbeelden en prachtige verhalen. Dat zijn dus zaken die je jezelf kunt afvragen als je aan het fotograferen bent in de straten van een stad: is er bijzonder licht? Een ongewoon gebaar? Zie je geweldige kleuren? Of is het zoals deze foto gewoon weer een foto van mensen die alledaagse dingen doen? Deze foto heeft geen geweldig licht, de gebaren van de mensen zijn niet ongebruikelijk of fascinerend (maar alledaags) en de kleur is mwah. Het is een matige foto van mensen die alledaagse dingen doen: dat staat garant voor saaie foto’s. Blijf uit de buurt van foto’s van mensen die alledaagse dingen doen en zoek de interessante, ongewone en kleurrijke scènes met dat dramatische licht.

Overslaan: Instagramclichés

Ik ben er tamelijk zeker van dat je deze foto van mij, leunend op de Grote Piramide van Gizeh, nog nooit eerder hebt gezien en dat is maar goed ook. Ik zie op Instagram elke dag heel veel van dit soort foto’s. Ze zijn oké, gewoon voor de lol, maar vraag jezelf af: hoe reageren mensen als ze zo’n soort foto zien? Ze kreunen. Ze rollen met hun ogen. Ze grinniken misschien een beetje, maar niemand zegt ooit: ‘Geweldige foto!’ Hoe kwam ik nou op het idee deze suffe foto te maken? Nou, ik had geen keuze. Ik was bij de piramides en probeerde een mooie foto te maken, toen er twee met machinegeweren bewapende soldaten naar me toe kwamen en tegen me zeiden dat ik hen moest volgen, omdat ze me wilden laten zien waar ik moest zijn voor die geweldige foto. Ik volgde ze met tegenzin naar een plek niet al te ver weg. Een bewaker beval me daar om te poseren zoals je op de foto ziet en vervolgens nog een keer met mij en de piramide op mijn uitgestrekte hand, terwijl de andere bewaker mijn camera pakte en foto’s van mij nam. Na een paar foto’s waren we gelukkig klaar, maar toen gaf de bewaker met zijn machinegeweer aan dat ik een fooi moest geven voor het maken van de foto’s. Ik gaf hem het Egyptische equivalent van ongeveer 5 euro, maar de bewaker liet me weten dat dat lang niet genoeg was, dus ik voegde nog eens 5 euro toe, wat hen beide nog steeds niet tevreden stelde. Nadat ik ongeveer 20 euro had gegeven, kreeg ik ze uiteindelijk zover dat ze me lieten gaan. Ik was opgelucht dat ik mijn camera nog had en gewoon naar de tourbus en naar mijn vrouw terug kon gaan. Nu weet je tenminste hoe deze foto’s zijn ontstaan, waarvan ik je vertel dat je ze beter niet maakt (en pas op voor de bewakers bij Gizeh). Er is natuurlijk een hele reeks van dergelijke clichéfoto’s die op Instagram echt niet meer in de smaak vallen. Ze zijn er klaar mee om die steeds weer te zien en delen je dat ook graag mede, dus ik adviseer je om ze niet meer te maken. In deze categorie vallen ook: foto’s op het strand waarop je vanuit je strandstoel je in sandalen gestoken voeten laat zien, foto’s waarop je de maan vasthoudt of foto’s waarbij je uit het raam van het vliegtuig kijkt. Laat deze clichéfoto’s een vredige dood sterven en fotografeer iets wat mensen wel graag zien.

Overslaan: de kunst van anderen

Dit is een prachtig beeld dat ik in Santa Fe, New Mexico, zag, maar als ik een foto van andermans kunst maak, wordt die foto geen kunst en het maakt die foto zeker niet mijn kunst. Dit is een foto van andermans kunst en hoewel ik het prima vind zo’n foto als aandenken te maken, is het geen foto die ik zou delen omdat (zeg het mij maar na) ‘het andermans kunst is.’ Het kunstwerk staat niet op de achtergrond van de foto of als standbeeld voor een gebouw dat onderwerp van de foto is, het is hier het hoofdonderwerp van de foto. Daarom moet je het overslaan.

Overslaan: foto’s met veel toeristen

Er is heel weinig behoefte aan foto’s vol toeristen die ronddwalen, zoals op deze foto in het Pantheon in Rome. Het is weer zo’n saaie foto met ‘mensen die alledaagse dingen doen’. Als er iets is wat nog erger is dan mensen die alledaagse dingen doen, dan zijn dat toeristen die alledaagse dingen doen. Hoe vermijd je zoiets? Er zijn drie manieren:

(1) zorg dat je ‘s ochtends als eerste binnen bent. Dit werkte voor mij heel vaak. Je hebt dan 10 of 15 minuten lang een volledig lege plek, of een plek met slechts een handvol mensen, waar je meestal wel omheen kunt fotograferen, zodat het er leeg uitziet. (2) Zorg dat je de laatste bent die binnen is. Dat is me ook vaak gelukt. En soms, als je de laatste wandel- of rondleiding van de dag boekt, eindigt deze ofwel vlak voor of soms net na sluitingstijd. Aan het einde van zo’n rondleiding heb je dan vaak even het rijk alleen. Die einde-van-de-dagrondleidingen zijn dus een kans. Ik heb vaak ook de neiging om wat achteraan te gaan staan bij zo’n rondleiding, zodat ik de laatste ben die de ruimten verlaat. Af en toe zal de gids even teruglopen om je er weer bij te halen, maar meestal leiden ze de andere 10 of 12 mensen en staan ze vooraan. Zorg ervoor dat je goed luistert zodat je weet wanneer men op het punt staat een ruimte te verlaten, bijvoorbeeld als je de gids de volgende bestemming hoort noemen, zoals: ‘vervolgens gaan we naar de beroemde Spiegelzaal’. Als je erg ver achterblijft, weet je zo waar je de groep kunt vinden. Ten slotte, (3) til je camera gewoon een klein beetje op, zodat je net over de hoofden van de toeristen fotografeert. Je zult versteld staan hoe goed deze kleine tip werkt. Nee, de vloer zul je helaas niet zien, maar ik heb dit tientallen keren gedaan en mensen vragen me keer op keer: ‘Hoe heb je dat kunnen fotograferen zonder al die mensen daar?’ Als ik een beetje lager had gericht, waren de hoofden van honderden toeristen te zien. Probeer dit maar eens en ik ben ervan overtuigd dat je er versteld van zult staan hoe goed het werkt. Je vermijdt dat er een horde toeristen op de foto te zien is, dat levert namelijk maar zelden een fatsoenlijke foto op.

Overslaan: gebouwen die gerenoveerd worden

Als je iemand een foto laat zien die je hebt gemaakt van iets wat gerenoveerd wordt of in de steigers staat, zegt men meestal: ‘Jammer dat al die steigers ervoor staan.’ Exact! Maak dus geen foto’s van bouwterreinen of gebouwen die in de steigers staan. Nu denk je vast dat dit je compositievaardigheden enorm op de proef zal stellen, maar in de meeste gevallen is het simpeler dan je denkt. Je hoeft alleen maar rond het gebouw, monument, kasteel of iets dergelijks te lopen tot je een standpunt vindt van waaruit je de steigers niet meer ziet. Onthoud ook dat we in het hoofdstuk over compositie hebben besproken dat we niet de hele omgeving hoeven te tonen, omdat je dan vaak allerlei andere dingen ziet, zoals reisgezelschappen of de grote bouwkraan links enzovoort. Onthoud dat jij de baas bent over wat er op je foto komt en over wat er wordt weggelaten. Sla de foto’s van gebouwen waaraan gewerkt wordt over of ga op zoek naar een standpunt van waaruit al die zaken aan het zicht onttrokken zijn. Als je dat doet, zullen mensen je vragen: ‘Hoe kreeg je dat op de foto zonder al die steigers? Toen wij er waren, stond hij in de steigers!’

Het grote reisfotografie boek van Scott Kelby

Ben jij na het lezen van deze tips klaar om op vakantie te vertrekken met je camera? Overweeg dan om het volledige boek van Scott Kelby aan te schaffen. In het grote reisfotografie boek leer je alles over fotograferen op nieuwe bestemmingen. Van de voorbereiding die nodig is tot het kiezen van de juiste apparatuur en het kiezen van de juiste onderwerpen om iedereen thuis jaloers te maken.

‘Het grote reisfotografie boek’ telt maar liefst 256 pagina’s. De bekende fotograaf en wereldberoemde beeldbewerker neemt je bij de hand en geeft je stapsgewijs advies. Je kan het boek bestellen bij Standaard Boekhandel voor slechts 34,99 euro.