De RX1 heeft alles om een fotografenhart sneller te doen slaan: een fullframesensor in een fraaie body en een hoogwaardige lens. Is dit de camera van het jaar?

De RX1 heeft alles om een fotografenhart sneller te doen slaan: een fullframesensor in een fraaie body en een hoogwaardige lens. Is dit de camera van het jaar?

De RX1 is de allereerste compactcamera met een fullframesensor (even groot als een kleinbeeldnegatief). Hij kreeg een niet-verwisselbare lens met een vaste brandpuntsafstand van 35 mm – de favoriete brandpuntsafstand van generaties straatfotografen. De lens is bovendien erg lichtsterk, met een maximaal diafragma van f/2.

De combinatie van een grote beeldsensor en een prima lens zou garant moeten staan voor uitstekende resultaten. De RX1 was dan ook hét gespreksonderwerp op de voorbije Photokina-beurs. Begin december doken de eerste testtoestellen op, en konden we zelf uitproberen of de RX1 aan de hooggespannen verwachtingen voldoet.

Advertentie

De bouw

De RX1 verdient de naam 'compactcamera': hij is niet zo veel groter dan de Sony RX100 of de Panasonic LX-7, en zelfs kleiner dan de Canon PowerShot G1 X. De RX1 brengt wel bijna een pond op de weegschaal. Dat gewicht komt vooral op rekening van de kloeke lens: een lichtsterk objectief voor een fullframesensor bevat nu eenmaal heel wat glas.

Bij de vormgeving heeft Sony zichzelf overtroffen. Het strakke, strenge design past wonderwel bij deze camera. Vergelijkingen met Leica liggen voor de hand. Een minpuntje: de handsteun aan de voorzijde had breder en dikker mogen zijn; nu biedt hij weinig grip.

Ingebouwd flitsertje
Bovenaan zit een uitklappend flitsertje. Dat blijkt krachtig genoeg voor omgevingsportretten in een woonkamer (bij f/5,6 en ISO 400). Het is wel jammer dat de flits alleen recht naar voren kan flitsen; het zou beter zijn als je hem ook in een hoek van 45 graden kon plaatsen om indirect via het plafond te flitsen. De camera bevat ook een flitsschoen voor een opzetflitser of andere accessoires zoals een microfoon.

De achterkant wordt gedomineerd door het scherpe en contrastrijke lcd-scherm, dat niet kan uitklappen of kantelen. De RX1 bevat geen zoeker, maar op de flitsschoen kan je een elektronische zoeker (449 euro) of een optische zoeker (599 euro) plaatsen. Volgens Sony is dat de beste optische zoeker die ooit gemaakt werd, en dat mag ook wel voor die prijs. De elektronische zoeker is niet alleen goedkoper maar toont ook nog eens de camera-instellingen op zijn livebeeld.

Extra's zijn duur
Nu we het over dure accessoires hebben. Een volwaardige batterijlader ontbreekt; bij de RX1 zit alleen een USB-stroomadapter die de batterij oplaadt terwijl die in de camera zit. Wil je met een tweede batterij (50 euro) blijven fotograferen terwijl je eerste batterij oplaadt, moet je de BC-TRX batterijlader (90 euro) aanschaffen. En wie hoopte dat er bij een camera van meer dan 3.000 euro wel een zonnekap zou zitten, die dwaalt: een (weliswaar metalen) zonnekap kost nog eens 180 euro. Wie veel geld overheeft voor een camera, verdient om meteen goed gepluimd te worden, lijkt de boodschap.



De RX1 bevat een ingebouwd flitsertje, en heeft ook een standaard flitsschoentje.

De bediening

Bij een geavanceerde compactcamera als de RX1 verwacht je een maximum aan manuele controle over de instellingen. De RX1 stelt op dat vlak niet teleur.

Op de lens zit een diafragmaring waarmee je het diafragma per 1/3 stop kan instellen tussen f/2 en f/22. Aan de achterkant staat een wieltje waarmee je in sluitertijdvoorkeuze en manuele modus de sluitertijd wijzigt. De derde cruciale fotografische instelling, de gevoeligheid, stel je in via de C-toets boven op de camera en het sluitertijdwieltje. Als je de camera zelf de gevoeligheid wil laten instellen, dan kan je aan de C-toets een andere functie toewijzen, bijvoorbeeld witbalans of autofocuszone.

Aan de bovenkant staat ook nog een instelwiel voor belichtingscompensatie. Een fijn detail is dat je een ouderwetse mechanische draadontspanner in de ontspanknop kan schroeven. De meeste andere instellingen kan je aanpassen via de Functie-toets achter op de camera, die een snelmenu op het scherm oproept.

Creatieve effecten
Om je foto's aan te passen zijn er de 'creatieve stijlen' Standaard (zelfs twee keer), Levendig, Neutraal, Portret, Landschap, Zwart-wit, Doorzichtig, Diep, Licht, Zonsondergang, Nachtopname, Herfstbladeren (echt!) en Sepia. Daarnaast zijn er nog vele digitale filters, waaronder Speelgoedcamera, Hippe kleuren, Retrofoto, en HDR-schilderij. Dergelijke effecten zijn gimmicks die je niet te vaak zal gebruiken, tenzij je echt wil dat je foto's eruitzien alsof ze met een camera van 50 euro werden gemaakt. De waardevolste zijn nog twee filters voor monochrome opnames met hoog contrast of met rijke tonen.

Filmen kan de RX1 ook. De meeste opties zie je wanneer je het avchd-formaat gebruikt. Je kan ook in mp4-formaat filmen, wat handiger is als je de opnames op computer wil nabewerken, maar dan verlies je de instelmogelijkheden. En nu we toch aan het mopperen zijn: de Record-knop staat op een erg bizarre plaats, namelijk op een hoek van de duimgrip. Daardoor is het onmogelijk om een opname te starten zonder dat je de camera beweegt.

 

Door de fullframesensor en het grote diafragma is de scherptediepte flinterdun. Het ronde diafragma geeft de achtergrond heel fraai onscherp weer.

De prestaties

Over de beeldkwaliteit kunnen we kort zijn: die is subliem. De opnames recht uit de camera zijn haarscherp, maar de jpeg-opscherping is niet te agressief.

De kleuren zijn realistisch. Het dynamisch bereik is indrukwekkend, zodat in de schaduwen veel detail te zien blijft. Ook de ingebouwde ruisonderdrukking werkt knap; opnames tot aan 1.600 zijn nagenoeg vrij van ruis. Bij ISO 3.200 is het verlies aan scherpte beperkt, bij ISO 6.400 is het goed zichtbaar maar zijn de opnames nog steeds goed genoeg voor afdrukken op klein formaat en webgebruik.

De Carl Zeiss-lens is fenomenaal goed; hij is perfect bruikbaar met volledig open diafragma, al is de scherptediepte dan natuurlijk wel flinterdun. We merken geen noemenswaardige vertekening op en nauwelijks vignettering.

Autofocus is langzaam
Het zwakste onderdeel van de RX1 is de autofocus. Die is trager dan verwacht; zelfs in goede lichtomstandigheden is hij het minder snel dan een moderne systeemcamera.

De beperkingen van het contrastgebaseerde autofocussysteem van een compactcamera worden hier duidelijk. We vragen ons af waarom Sony geen fasegebaseerde AF-sensoren op de beeldsensor plaatste, zoals bij de Alpha A99. Nu, zodra je je instelt op de trage scherpstelling is die zeker bruikbaar.
 

Conclusie

De RX1 is de duurste compactcamera die we ooit in handen kregen. De hoge prijs wordt veroorzaakt door de fullframe-beeldsensor en de lens. Een fullframesensor is vele malen duurder dan eentje in APS-formaat. De lens is uiteraard niet apart te koop, maar de vergelijkbare Carl Zeiss ZM 35mm F/2.0 Biogon T* voor Leica-camera's kost 900 euro, wat een idee geeft van de prijs.

Door zijn vaste lens is de camera niet zo flexibel als een reflex- of systeemcamera. Maar als je met de vaste brandpuntsafstand van 35mm kan leven, krijg je een indrukwekkende beeldkwaliteit en de mogelijkheid om ook bij weinig licht te blijven fotograferen.


Specificaties Sony RX1
Prijs: 3.100 euro
Resolutie: 6.000 x 4.000 pixels
Sensor: CMOS, 23,9 x 35,8 mm
Lens: Carl Zeiss Sonnar 2/35
Gevoeligheid: Auto; ISO 100-25.600
Opnamestand: Auto/P/S/A/M; 7 scènes
Lichtmeting: Matrix, centraal, spot
Scherpstelling: 187-punts AF of manueel
Burstmodus: 5 fps
Geheugen: Memory Stick Pro Duo, SD Card
Afmetingen: 113 x 65 x 69 mm
Gewicht: 480 gram


De volledige versie van deze cameratest vind je in Shoot 23.

[extern_gallery urls=”http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/50/127038_webdsc-rx1frontaccessory.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/50/127038_webdsc-rx1front.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/50/127038_webdsc-rx1top.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/50/127038_webdsc-rx1frontflash.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/50/127038_webdsc-rx1rear.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/50/127038_webdetail.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/50/127038_webdiafragma.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/50/127038_webkleur.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/50/127038_webdynamiek.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2012/50/127038_webruis.jpg” caption=”De RX1 bevat geen elektronische zoeker, maar je kan wel een optische opzetzoeker aanschaffen.||De RX1 is de duurste compactcamera die we ooit in handen kregen.||Met de twee ringen op de lens stel je het focusbereik (macro of normaal) en het diafragma in.||De RX1 bevat een ingebouwd flitsertje, en heeft ook een standaard flitsschoentje.||Je gebruikt het haarscherpe lcd-scherm om je onderwerp in beeld te nemen. Uiterst rechts de bizar geplaatste Record-knop.||De fullframesensor en de knappe 35mm-lens zorgen voor haarscherpe beelden die barsten van detail. (f/6,3, 1/80, ISO 800, 35 mm)||Door de fullframesensor en het grote diafragma is de scherptediepte flinterdun. Het ronde diafragma geeft de achtergrond heel fraai onscherp weer. (f/2, 1/80, ISO 1.600, 35 mm)||Recht uit de camera levert de RX1 realistische kleuren. (f/3,5, 1/1.250, ISO 100, 35 mm)||De RX1 heeft een groot dynamisch bereik: er blijft detail in de schaduwen. We stelden op voorhand scherp op de rail, want de autofocus is te traag voor actiefoto’s. Een zonnekap had de lensflare verminderd, maar die moet je apart aanschaffen (Creatieve stijl Zwart-wit). (f/5,6 1/1.000, ISO 100, 35 mm)||Door de goede ruisonderdrukking zijn de hoge gevoeligheden effectief bruikbaar. (Creatieve stijl Zwart-wit). (f/4, 1/30, ISO 6.400, 35 mm)”]

Advertentie



Wil je beter leren fotograferen?

Neem dan een abonnement op Shoot Magazine (6x per jaar).

Shoot is hét fotografiemagazine voor en door enthousiaste fotografen. In Shoot vind je de beste tips en trucs, workshops en cursussen voor geslaagde foto’s, de knapste fotoplekjes in België, de helderste uitleg over fotografietechnieken, tests van nieuwe camera’s, lenzen en meer, plus foto’s van de beste Belgische fotografen.