Hoewel natuurfotografen het liefst zo naturel mogelijk fotograferen, is Photoshop ook bij hen populair. Vooral om foto's te finetunen.

Hoewel natuurfotografen het liefst zo naturel mogelijk fotograferen, is Photoshop ook binnen de natuurfotografie een populair stuk software. Het wordt vooral gebruikt om foto’s te finetunen en minder voor uitgebreide montages. We geven je daarom vijf tuningtips.

Dit artikel is een ingekorte versie van '10 Photoshop-tips voor natuurfotografie'. Het volledige artikel kun je vinden in het Shoot-themanummer over natuur- en macrofotografie.

1. Flexibel formaat

Toen iedereen nog op (dia)film fotografeerde, waren er veel natuurfotografen die vonden dat het kleinbeeldformaat (24 x 36 mm) heilig was. Hoewel er speciale diaraampjes waren waarmee je een foto smaller kon maken, was dat een behoorlijk taboe.

Advertentie

Onzin natuurlijk: waarom zou een ooit arbitrair gekozen beeldverhouding heilig zijn? Ook tegenwoordig vergeten veel fotografen dat je een foto ook een andere beeldverhouding kunt geven. Vooral bij landschappen doet een iets langgerekter formaat het heel goed, omdat dit de weidsheid benadrukt.



Niemand zegt dat een foto altijd een 3:2-verhouding moet hebben. Een wat langgerekter formaat versterkt hier de compositie, en je snijdt er ook meteen die lelijke voetstappen op de voorgrond mee weg.

2. Optimaal contrast

Om een foto een optimaal contrast te geven, moet je ervoor zorgen dat het histogram links en rechts geen lege plek vertoont. Gebruik Niveaus (Levels) of Curven (Curves) en zet het linker en rechter schuifje tegen de uiteinden van het histogram aan.

Soms kun je daar echter de mist mee ingaan, doordat één kleur geen lege ruimte links of rechts heeft. Het histogram laat dat niet zien. Houd daarom de Alt-toets ingedrukt terwijl je aan zo’n schuifje trekt. Dan krijg je een wit (linker schuifje) of zwart (rechter schuifje) beeld te zien, met in kleur welke delen toch al details verliezen. In dit voorbeeld zie je dat het rechter schuifje lang niet zo ver mag opschuiven als je zou denken, omdat er dan vlekken zonder details ontstaan.



Om een optimaal contrast te krijgen, zet je beide schuifjes tegen de uiteinden van het histogram aan. Controleer met de Alt-toets of je niet ongemerkt te ver doorschiet met één kleur, want dat laat het histogram niet zien.


 

3. Klonen met kleur

Tegenlicht is het mooiste licht dat er is, maar leidt snel tot lelijke diafragmavlekken. Dergelijke vlekken zijn heel lastig te corrigeren, zeker bij een foto als deze. De patronen in het zand zijn zo uniek dat het vrijwel onmogelijk is om zo’n grote vlek onzichtbaar weg te klonen.

De oplossing is om alleen de kleur te klonen, niet de helderheidswaarden. In een eerdere serie tips hebben we dat al eens gedaan door de Overvloeimodus van het Kloonstempel op Kleur te zetten, maar het kan ook op de volgende manier.

Voeg een nieuwe laag toe en zet de Overvloeimodus van die laag op Kleur (Color). Selecteer het Kloonstempel (Clone Tool) en zorg dat Monster van alle lagen (Sample All Layers) aangevinkt is. Kloon nu die vlek weg door materiaal uit de omgeving te kopiëren met dezelfde kleur. Dat het niet dezelfde structuur heeft, is nu niet meer belangrijk.

Nadat je op deze manier de kleur van de vlekken precies hebt aangepast aan die van de omgeving, kun je voorzichtig met het gereedschap Doordrukken (Burn) ingesteld op een hele lage Belichting (Exposure) van pakweg 5% de vlek wat donkerder maken, zodat die ook eenzelfde dekking als de omgeving krijgt.

 

Kloon in een nieuwe laag waarvan de Overvloeimodus op Kleur staat. Zo speelt alleen de kleur van de gekopieerde pixels een rol en maakt het niet uit dat de structuur helemaal niet aansluit.

4. Twee smaken stromend water

Iedereen weet wat er gebeurt als je stromend water fotografeert met een korte respectievelijk een lange sluitertijd. Bij een korte sluitertijd zie je de opspattende waterdruppels; bij een lange krijg je dat fraaie ‘engelenhaareffect’.

In Photoshop kun je dit combineren tot een foto met elementen van beide – wat weer iets geheel anders is dan het effect van een gemiddelde sluitertijd. Maak een foto met lange en eentje met korte sluitertijd, vanaf statief. Laad beide foto’s als lagen in Photoshop (via Bestand, Scripts, Bestanden naar stapel laden) en lijn ze uit.

Zorg dat de ‘engelenhaarfoto’ de bovenste laag is. Dubbelklik naast het icoontje van die laag in het lagenpalet om de Laagstijl-opties te krijgen. Trek het linker schuifje onder Deze laag naar ongeveer 80. Houd dan de Alt-toets ingedrukt en trek de rechterhelft van dit schuifje helemaal door naar rechts (255). Je krijgt nu een foto met zowel aspecten van de snelle sluitertijd (spetters en zichtbare stroming) als ‘engelenhaar’ op plaatsen waar het water het snelste stroomt.

Laad twee foto’s met verschillende sluitertijden als lagen, en laat ze dan geavanceerd overvloeien om kenmerken van beide opnames in een nieuw beeld te combineren.



5. Omzetten naar zwart-wit

Sommige foto’s verbeteren enorm in zwart-wit, en dat geldt niet alleen voor landschappen. Omzetten naar zwart-wit werkt vooral goed bij foto’s die hun zeggingskracht halen uit eenvoudige lijnen, en niet te veel uit subtiele details.

Bedenk dat details minder kunnen worden of zelfs helemaal kunnen verdwijnen bij verschillende kleuren die dezelfde helderheid hebben en daardoor dezelfde grijstint krijgen. Dat is op te vangen door met de instellingen van de zwart-witomzetting te spelen. Start met een voorinstelling die een redelijk hoog contrast geeft, en werk van daaruit verder tot je een effect krijgt dat je bevalt.
 

Sommige foto’s knappen enorm op als je ze omzet naar zwart-wit.


[extern_gallery urls=”http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip10c.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip1a.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip1b.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip1c.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip2a.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip2b.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip2c.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip3a.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip3b.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip3c.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip8a.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip8b.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip8c.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip10a.jpg||http://cdn.minoc.com/zd_images/2013/24/130893_webtip10b.jpg” caption=”||||||||||||||||||||||||||||”]

Advertentie



Wil je beter leren fotograferen?

Neem dan een abonnement op Shoot Magazine (6x per jaar).

Shoot is hét fotografiemagazine voor en door enthousiaste fotografen. In Shoot vind je de beste tips en trucs, workshops en cursussen voor geslaagde foto’s, de knapste fotoplekjes in België, de helderste uitleg over fotografietechnieken, tests van nieuwe camera’s, lenzen en meer, plus foto’s van de beste Belgische fotografen.