In een knap boek legt de bekroonde fotografe Stephanie Calabrese Roberts uit hoe je je persoonlijke kijk op een onderwerp kan leren vastleggen.
Documentaire fotografie is een moeilijk genre. In een knap boek legt de bekroonde fotografe Stephanie Calabrese Roberts uit hoe je je persoonlijke kijk op een onderwerp kan leren vastleggen.
Stephanie Calabrese Roberts is een professioneel fotografe. In 2009 won ze een wedstrijd die haar in staat stelde om een persoonlijk project te realiseren. Ze trok naar Rwanda, Tanzania en Nepal om er met haar camera het leven van de lokale bevolking te documenteren. Haar ervaringen inspireerden haar tot Lens on Life, een boek over documentaire fotografie.
Inspirerende voorbeelden
Documentaire fotografie wil een beeld van de werkelijkheid vastleggen. De fotograaf probeert daarbij de rol van objectieve waarnemer aan te houden, maar zijn of haar interesses en gevoeligheden beïnvloeden bewust of onbewust de keuze van het onderwerp en de manier waarop het in beeld wordt gebracht. Daardoor legt documentaire fotografie ook iets bloot over de fotograaf zelf.
In het eerste hoofdstuk laat Roberts enkele collega's aan het woord. Fotografen Elliott Erwitt, Elizabeth Fleming, Sion Fullana, Ed Kashi, John Loengard, Beth Rooney en Rick Smolan vertellen over hun werkwijze, hun keuze van projecten en hun favoriete cameramateriaal. Dit hoofdstuk is rijkelijk geïllustreerd met foto's van de geïnterviewden.
Leren kijken
Daarna neemt het boek een heel praktische wending. Niet in de zin van een technische handleiding over fotograferen, maar als een zoektocht die de lezer helpt om zijn of haar persoonlijke visie te ontdekken.
Daarvoor stuurt Roberts je op onderzoek naar jeugdherinneringen, oude familiefoto's en je persoonlijk fotoarchief. Je krijgt ook een hele reeks documentaire foto's voorgeschoteld waarover je vragen mag beantwoorden. Daarbij is er geen 'juist' of 'fout' antwoord; de antwoorden moeten je helpen om meer over jezelf te weten te komen.
Vervolgens leer je hoe je een persoonlijk project voor documentaire fotografie vindt. Zo'n project hoeft niet altijd naar de andere kant van de wereld te leiden, maar kan ook bestaan uit het documenteren van je familieleven of vriendschappen. Roberts, zelf moeder van twee jonge kinderen, geeft ook tips om je hobby een plaats te geven in een druk leven.
Visuele stijl
Een documentaire fotoreeks moet meer zijn dan een opeenvolging van onsamenhangende beelden. Door vooraf je visuele stijl te bepalen zorg je voor continuïteit in je beelden.
Roberts zelf werkt vaak met de app Hipstamatic voor de iPhone, waarbij ze voor een project steeds dezelfde digitale filter toepast, zodat de beelden dezelfde 'look and feel' behouden. Maar ook door de keuze voor een mens met vast brandpunt, of een bepaald diafragma, leg je eenheid in je beelden.
Ten slotte geeft Roberts nog heel wat praktische tips voor documentaire fotografen die wel buiten de vertrouwde omgeving van het rijke Westen willen reizen.
Over de techniek van het fotograferen zal je in dit boek weinig opsteken. Over jezelf, en over hoe jij het deel van de wereld dat jou boeit als fotograaf kan documenteren, des te meer.
Ilex, 192 pagina's, ISBN 9781908150349, 24,99 euro.
Wil je beter leren fotograferen?
Neem dan een abonnement op Shoot Magazine (6x per jaar).
Shoot is hét fotografiemagazine voor en door enthousiaste fotografen. In Shoot vind je de beste tips en trucs, workshops en cursussen voor geslaagde foto’s, de knapste fotoplekjes in België, de helderste uitleg over fotografietechnieken, tests van nieuwe camera’s, lenzen en meer, plus foto’s van de beste Belgische fotografen.
